نورالدين زرين‌کلک، پدر انيميشن ايران ۷۰ ساله شد، ايسنا

نورالدين زرين‌کلک در تدارک برپايی کنگره‌ی انيميشن ملی است

خبرگزاری دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و هنر - سينما

نورالدين زرين کلک پدر انيميشن ايران فردا ـ ۲۰ فروردين ماه ـ هفتاد ساله می‌شود.

به گزارش خبرنگار سينمايی ايسنا، وی که قرار است به همراه ساير اعضا انجمن آسيفا و سازمانهای دولتی و غيردولتی فعال در زمينه‌ی انيميشن، ارديبهشت ماه نخستين کنگره‌ی انيميشن ملی را برگزار کند، می‌گويد: قرار است در اين کنگره، انيميشن در شکل ملی مورد بررسی قرار بگيرد.

وی درباره‌ی زمان و مکان کنگره ادامه داد: تا پايان فروردين ماه اين برنامه مشخص خواهد شد.

زرين‌کلک که متولد ۱۳۱۶ مشهد است، در سال ۱۳۳۲ با کاريکاتور و تصويرسازی مجلات کيهان بچه‌ها و اطلاعات جوان کار خود را آغاز کرد.

رييس انجمن فيلمسازان انيميشن دنيا که در مجموعه فيلمهای فرش ايرانی انيميشن «قالی سخنگو» را داشت، درباره‌ی اين فيلم در جشنواره گفته بود: من اهل فانتزی هستم و چه فانتزی بالاتر از قاليچه جادو اين بهترين فانتزی است که می شود راجع به آن فيلم ساخت. در انتهای اين فيلم هم شازده کوچولو با قاليچه جادواش به سياره‌اش برمی‌گردد.

زرين کلک در نشست ايسنا که همزمان با روز انيميشن برگزار شد از نسل گمشده‌ای در جامعه‌ی ايران ياد کرده و گفت: دغدغه اصولی و فرهنگی من در شرايط سنی و اجتماعی که در آن زندگی می‌کنم، اين است که بنده متعلق به يک نسل هستم و بچه‌های اين دوره متعلق به نسل ديگری هستند. اين دو نسل با هيچ وسيله‌ای با يکديگر ارتباط ندارند و يک حفره پرنشدنی فرهنگی بين آنها بوجود آمده است.

نسل من و ماقبل من خوب يا بد، با روش‌هايی که می‌شناخته زندگی کرده و دنيا را به نسل جديد که در شرف اداره کشور است سپرده است، نسلی که به پشت سرش نگاه نمی‌کند و چشمش رو به جلو است. مقابل نسل جديد مسائلی وجود دارد، که نسل من و ماقبل من نمی‌توانسته درک کند و درعين حال هم نسل من وظيفه بسيار سنگينی برعهده دارند، آنها می‌توانند به مثابه پلی عمل کنند که گذشته را به آينده وصل کند و يا اينکه خاموش باشند و برای نسل‌های آينده ميراثی باقی نگذارند.

اگر نسل‌های بعدی ما از ميراث فرهنگی برخوردار نباشد، شاهد فاجعه تاريخی خواهيم بود. نسل‌ بعدی بدون پشتوانه تاريخی می‌شود و ديگر نمی‌تواند زبان سعدی، قصه‌های مولانا، اشعار صائب را درک کند، به دليل اينکه انقطاع فرهنگی بوجود آمده است.

به اعتقاد زرين کلک،‌ در جامعه سالم، بطور طبيعی نسل‌ها برای يکديگر ميراث فرهنگی باقی می‌گذارند.

وی در ادامه با تاکيد بر اينکه طی سالهای اخير بخش فرهنگی ملی بسيار فقيرانه عمل کرده است و حتی می‌توان مدعی شد کاری انجام نداده است.

زرين‌کلک نگرانی خود را اينگونه مطرح کرد: نگران هستم آنچه از دست رفته است، بازيافتنی نباشد. مثلا نوه‌ام پس از اينکه به سن درک برسد، ديگر سراغ کتاب ملانصرالدين نرود. به دليل اينکه آنچه که بايد به او منتقل می‌شده،‌ منتقل نشده است.

به گزارش ايسنا، زرين‌کلک که از هم‌دوره‌يی‌های فرشيد مثقالی، علی‌اکبر صادقی، مرتضی مميز و آراپيک باغداساريان است که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سبک و سياق ساخت فيلم‌های انيميشن را متحول کردند.

او که قبل از فعاليت در کانون در مؤسسه‌ی انتشاراتی فرانکلين برای کتاب‌های درسی نقاشی می‌کشيد، به پيشنهاد فيروز شيروانلو، از همکاران مؤسسه‌ی فرانکلين، به کانون دعوت شد تا در واحد مصورسازی کتاب‌های کودک و نوجوان به کار بپردازد. کلاغ‌ها نخستين کتابی بود که برای تصويرسازی به او سفارش داده شد.

برگزاری جشنواره‌ی کودکان و نوجوانان در اواخر دهه‌ی ۱۳۴۰، در ساماندهی به بخش امور سينمايی مؤثر واقع شد و پس از برگزاری نخستين جشنواره (۱۳۴۸) زرين‌کلک به بلژيک اعزام شد تا در آکادمی هنرهای زيبای شهر گان در رشته‌ی متحرک‌سازی آموزش ببيند.

وی در بلژيک دو فيلم "وظيفه‌ی اول" (۱۹۷۱) و "زمين بازی با بوش" (۱۹۷۱) را ساخت و پس از بازگشت به ايران (۱۳۵۱) در مرکز سينمايی کانون به کار مشغول شد. هر دو فيلم جوايزی در جشنواره‌های خارجی کسب کردند. برای کانون فيلم‌های "اتل متل توتوله" (۱۳۵۳)، "تداعی" (۱۳۵۳)، "دنيای ديوانه‌ی ديوانه‌ی ديوانه" (۱۳۵۴)، "اميرحمزه‌ی دل‌دار و گور دل‌گير" (۱۳۵۶)، "چشم تنگ دنيادار" (۱۳۶۱) و "ابرقدرت‌ها" (۱۳۶۷) را ساخت. بسياری از اين فيلم‌ها جوايز عمده‌ای از جشنواره‌های داخلی و خارجی گرفتند. برای فيلم‌های "وظيفه‌ی اول"، "تداعی"، "دنيای ديوانه‌ی ديوانه‌ی ديوانه"، "اميرحمزه‌ی دل‌دار و گور دل‌گير" و "ابرقدرت‌ها" بيش از ۱۴ جايزه و ديپلم افتخار به زرين‌کلک اهدا و فيلم "دنيای ديوانه‌ی ديوانه‌ی ديوانه" جزو ۸۴ فيلم برتر سده‌ی اول سينما برگزيده شده است.

سندباد يکی از آخرين کارهای زرين‌کلک است که در هاليوود نيمه‌تمام رها شد و در آن سمت کارگردان هنری داشت.

پس از آن انيميشن ۱۷ دقيقه‌يی بود را ساخت و برای کتاب داستان‌های ملانصرالدين تصويرسازی کرد.