فوج جمعیت "ممیز" را تا آرامگاه ابدی بدرقه کردند، ايسنا، مهر و ايرنا

"جايزه‌ي جهاني مميز در حوزه‌ي گرافيك راه‌اندازي مي‌شود"

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و هنر - هنرهاي تجسمي

پيكر مرتضي مميز هم‌زمان با سال‌روز شهادت رييس فقه جعفري در خاك روستاي كردان آرام گرفت.

به گزارش خبرنگار بخش هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، صبح امروز در حالي كه خيابان‌هاي منتهي به خانه‌ي هنرمندان ايران و ضلع جنوبي پارك ايرانشهر را جمعيت زيادي از هنرمندان، پژوهشگران، مسوولان فرهنگي كشور، دانشجويان هنر، خانواده و دوستان مميز دربرگرفته بود، پيكر پير گرافيك ايران از مقابل اين مركز‌ تشييع و براي خاكسپاري به روستاي باغ‌غلا - كردان - منتقل شد.

نماز ميت وي را سيدمحمود دعايي خواند، به جامعه هنري و فرهيخته‌گان كشور تسليت گفت و حضور آنان را در اين مراسم نشاني از حق‌شناسي جامعه ايراني نسبت به اين شخصيت هنري ماندگار دانست.

مصطفي اسداللهي نيز از نگراني‌هاي پايه‌گذار گرافيك كشور و بنيان‌گذار انجمن طراحان گرافيك ايران، تا واپسين روزهاي حياتش گفت.

رييس انجمن گرافيك ايران كه تا آخرين لحظات حيات مميز بر بالين وي حاضر بوده، تاكيد مي‌كرد كه كوشش مرتضي مميز در گرافيك بامعنا، بامحتوا، ساده، صادق و اثرگذار، بركسي پوشيده نيست و ضروري است همچنان ادامه و تداوم يابد. بايد آثار او را دوباره با دقت بيشتري ديد و نقشها و طرح‌هاي ماندگار مميز را به‌خاطر سپرد.

محمدحسين ايماني خوشخو هم پيام وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي را خواند كه در بخش‌هايي از آن آمده بود: "مميز جرياني تاثيرگذار و پويا را در تاريخ هنر اين مرز و بوم پديد آورده و جامعه هنري نه تنها از فعاليت خلاقه وي بهره‌برده است، كه از آموزشهاي موثر اين استاد ارجمند نيز بي‌نصيب نبوده است. بي‌گمان، وي به‌خوبي به اين مهم پي برده بود كه نوآوري بدون پژوهش و آموزش به جرياني مستمر و موثر تبديل نخواهد شد. از اين رو، شخصا به كار پژوهش و آموزش هنر نيز اهتمام ورزيد و هنرمندان بزرگي را تربيت كرد كه اينك در عرصه هنر كشور حضوري فعال دارند. وي با استفاده از هنر خود به ثبت و ضبط وقايع مهم و سرنوشت‌ساز پرداخت و اين نكته را به اثبات رساند، كه آنگاه كه هنر هنرمندان هم‌سو با جهت حركت مردم و متكي به فرهنگ اصيل و ريشه‌دار خودي باشد، از پايداري و ماندگاري بيشتري برخودار خواهد بود و در اين صورت است كه صدرنشيني هنرمندان به شكل طبيعي و با خوسات مردم اتفاق مي‌افتد".

معاون هنري وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي سپس پيام تسليت سيدمحمد خاتمي را به جامعه هنري ابلاغ كرد و در ادامه از تدوين برنامه‌اي تا سال آينده مبني بر راه‌اندازي "جايزه‌ي جهاني مميز" در حوزه‌ي گرافيك خبر داد.

امرالله فرهادي نيز كه هماهنگ‌كننده و مجري برنامه بود، پس از سخنان ايماني اظهار كرد كه درباره‌ي جايزه جهاني از قبل فكر شده بود و قرار است انجمن گرافيك ايران در دوسالانه آتي پوستر تهران جايزه‌ي ويژه استاد مميز را اعطا كند.

سيدمحمد احصايي دوست سال‌هاي دور، درس و كار و دانشگاه مميز، متاثر و گريان، تنها از چهارقل خواندن مميز در مسير دانشگاه و منزلش ياد كرد و گريه امان ادامه دادنش نداد.

به گزارش ايسنا، احصايي تا آخرين ساعات حيات مرتضي مميز در بيمارستان بر بالين وي قرآن مي‌خواند.

خانه‌ي هنرمندان ايران نخستين‌بار بود كه ميزبان تشيع پيكري مي‌شد.

بهروز غريب‌پور هم به ميزباني‌اش افتخار مي‌كرد و هم ابراز تاسف و تاثر. او از وصيت مميز مبني بر تشييع پيكرش از اين محل سخن مي‌گفت.

وي تاكيد داشت كه مميز نه اولين سرو جنگل زيباي هنر ايران است نه آخرين آن؛ او از ناميدن به‌حق و درست مميز با عنوان ديپلمات فرهنگي سخن گفت و ارتباطي كه وي ميان هنرمندان و روحانيان ايجاد كرده است.

غريب‌پور باصراحت گفت كه بعضي‌ها نسبت به مميز درست عمل نكردند، ضروري است كه ياد بگيريم قدر بزرگان را بدانيم؛ چراكه هنوز سروهاي بلندي وجود دارند.

بهمن نامور مطلق هم درگذشت اين عضو پيوسته فرهنگستان هنر را به جامعه هنري، به‌ويژه جامعه گرافيك ايران تسليت گفت و مميز را اسطوره‌اي جاودانه در تاريخ گرافيك ايران دانست.

وي با اشاره به آخرين حضور مهندس ميرحسين موسوي بر بالين مميز عنوان كرد كه مرتضي مميز به مهندس موسوي گفته بود، نگران دوسالانه گرافيك است.

فرهادي در ادامه سپاس ويژه خانواده مميز را از مهندس موسوي اعلام كرد و گفت: در حالي كه در آخرين روزهاي پيش از درگذشت مميز حرفهايش ديگر به نجوا شبيه بود، ايشان - موسوي - به‌صورت مستمر بر بالين وي حاضر بود، مميز از نگراني‌ها و دغدغه‌هايش مي‌گفت و موسوي به مميز گفت كه تمام مسووليت برگزاري دوسالانه را بر عهده مي‌گيرد.

آيدين آغداشلو نيز در اين مراسم از سن مرگ سخن گفت.

به گمان او بهترين سن مرگ همان سن مميز و حتا كمتر از آن، است؛ مميز در سني از دنيا رفته است كه خلاق، به‌هوش و دانا در ميان مردم زندگي كرده است.

آغداشلو از اميدواري مميز به ادامه حيات و بي‌اعتنايي‌اش به مرگ گفت و تداركي كه براي لي‌ات آخرين كتابش پس از بازگشت سلامتي‌اش ديده بود. او با شعري از ملك‌الاشعراي بهار گفته‌هايش را به پايان رساند.

مصطفي مميز نيز ازسوي خانواده مرحوم مميز از رفتارهاي محبت‌آميز كساني چون سيدمحمد خاتمي، مهندس موسوي، احمد مسجدجامعي و محمدحسين صفار هرندي ياد كرد و خطاب به حاضران تاكيد داشت كه اگر محبتشان نسبت به برادش نبود، شايد امروز نخستين يا حتا چندين سالگرد درگذشتش برگزار مي‌شد.

پيكر مرتضي مميز در خيابان‌هاي اطراف باغ و خانه هنرمندان ايران تشييع و به اتفاق جمعي از جمعيت حاضر، به آرامگاه خانوادگي ايشان در روستاي باغ‌كلا كردان منتقل شد.

به گزارش ايسنا، مصطفي معين، فخرالدين فخرالديني، عليرضا سميع‌آذر، رضا فرجي دانا، محسن زارع، عزت‌الله انتظامي، غلامحسين اميرخاني، كامبيز درم‌بخش، حسين خسروجردي، ابراهيم حقيقي، اصغر بيچاره، محمدباقر ضيايي، نورالدين زرين‌كلك و مهدي هاشمي ازجمله حاضران در مراسم امروز بودند.

در اين مراسم، پيام‌هاي تسليتي ازسوي سيدمحمد خاتمي، علي‌اكبر هاشمي رفسنجاني، نماينده‌ي انجمن آسيفا، ماركو گريگوريان، سيراك و عباس كيارستمي فرستاده شده بود.
--------------------------------

گزارش "مهر" از مراسم تشییع پیکر پدر گرافیک معاصرایران

فوج جمعیت "ممیز" را تا آرامگاه ابدی بدرقه کردند

مراسم تشییع پیکر پدرگرافیک معاصر ایران ، امروز از مقابل خانه هنرمندان ایران به سمت کردان کرج با حضور دوستداران وی برگزار شد .
به گزارش خبرنگار تجسمی " مهر" ازساعت هشت وبیست دقیقه صبح مقابل حوض بزرگ خانه هنرمندان ایران قدم می زنم . هنوز جمعیت آن قدر زیاد نشده است که مردم به یکدیگر فشار بیاورند. همه دراواسط واپسین ماه پاییزی ، درخود فرورفته اند وآرام نجوا می کنند.

برمی گردم وبه تابلوی بزرگ " مرتضی خان ممیز" نگاه می کنم که حالا پشت بلندگوها درست جایی که طنین قرآن ها چشم وگوشمان را پرمی کند،ایستاده است .خموش وساکت و به جمعیتی نظاره می کرد که برای تشییع او تا مزارش آمده بودند. هرچه به ساعت 9 نزدیک ترمی شویم ، جمعیت بیشتر می شوند . به تدریج چهره های هنرمندانی چون: " عزت الله انتظامی " ، " لیلی گلستان " و... درمیان جمعیت به چشم می خورند .

هنوز آمبولانس ، پیکر پاک وی را نیاورده است . مقابل در ورودی خانه هنرمندان ایران، شلوغ است . همیشه عده ای هستند که درمراسم تشییع جنازه ، با تلفن حرف می زنند وبرای دیدن آمبولانس آن هم زودتر از همه گردن می کشند. بالکن وپشت بام خانه هنرمندان ایران قرق عکاسان است . با نزدیک شدن ساعت 9 ، همهمه عکاسان وجمعیت بیشتر می شود . برخی از آنها حتی از بالکن آویزان شده اند و عکس می گیرند. پنج دقیقه از 9 که می گذرد، آمبولانسی بی سروصدا ، پیکر " ممیز " را پایین می گذارد. جمعیت پیش می آیند. درفوج بی حساب وکتابشان گم می شوم . گم که نه له می شوم . با جمعیت به سمت آمبولانس حرکت می کنم .

" حبیب صادقی " از اشخاصی است که زیر تابوت " مرتضی خان ممیز " را گرفته و لااله الا الله می گوید. بقیه را نمی شناسم . بیشترشان تلاش می کنند تا زمانی که جنازه را دور حوض بزرگ محوطه خانه هنرمندان ایران می چرخانند، زیر تابوت را نگه دارند . " ممیز" کم هنرمندی نبود وانگار این را تمام مشتاقانی که برای آخرین بار به دیدنش آمده اند، می دانند. به نمازمی ایستیم .نماز میت خوانده می شود و جمعیت به عقب رانده می شوند . بازهم به عکس " ممیز" نگاه می کنم که چطور با لبخندی واخورده ومات نگاهمان می کند. پیش خود می گویم : آقای "ممیز" ببخشید . مثل این که دیررسیدم . گرچه شما بزرگ تر از آنی بودید که درقطع کاغذهای من جای بگیرید اما چقدر دلم می خواست ... ببخشید مثل این که دیررسیدم .

زن مسنی را درمیان جمعیت می یابم که روی نیمکت نشسته است . دیرگاهی است همدیگررا می شناسیم . " معصومه سیحون" مدیرگالری سیحون . می گوید : از قول من تنها این یک جمله را بنویسید : خداکند ملت ایران قدر یکدیگر را تا زنده هستند بدانند . " ممیز" تا بود درتنهایی وانزوا به سربرد .

مرد بلند قد و مسنی را به من معرفی می کنند. " احسان نراقی " مشاورمدیرکل یونسکو درباره " ممیز" می گوید : ریشه دوستی ما به چهل سال قبل بازمی گردد. اخیرا از " علی دهباشی " شنیده ام که "ممیز" درآخرین صحبت هایش گفته بود ، به خاطر " نراقی " بود که به ایران برگشتم . شنیدن این جمله برای خودم هم تازگی داشت .

بعداز آن به استاد " خوشنویس" می رسم . می گوید: " ممیز" انسان صاحب نظر ومتفکری بود. وقتی حرف از تحول گرافیک پیش می آید ، بی اختیار به یاد او می افتیم که در واقع یکی از بانیان این رشته درایران بود .

صدایی از پشت سرمی شنوم . چند زن ومرد که معلوم است از دوستان نزدیک "ممیز " بوده اند با صدای بلند می گویند : " پری جان " بیا اینجا، ما این جاییم .

"پری صابری " با صورتی غمزده ومحزون به جمع آنها واردمی شود.به من نگاه می کند . ازقلم وکاغذم می فهمد که خبرنگار باید باشم . می گوید : ظاهرا نسل برجسته هنرمندان کشور به تدریج دارند خداحافظی کنان جمع را ترک می کنند. همان طور که می دانید " ممیز" بنا به خواسته خودش از جلوی خانه هنرمندان ایران به کردان تشییع می شود . درواقع خانه هنرمندان ایران ، خانه دوم این هنرمند بود ومردم امروز او را ازمقابل خانه خودش به بهشت زهرای کردان تشییع می کنند. دلم از کوچ این هنرمند گرفته است و نمی دانم بیشتر از این باید چه بگویم .

با آوردن پیکرپاک " ممیز" ، عکاسان از پشت بام خانه هنرمندان ایران فریاد می زنند ، گل های روی جنازه را بردارید . این خواسته چند بار متوالی تکرار می شود . سرانجام گل های روی جنازه کنارمی رود تا داغ ترین سوژه برای عکاسی امروزمطبوعات مهیا شود .

" نورالدین زرین کلک " ، " فخرالدین فخرالدینی "، " جمشید گرگین" ،" بهزادفراهانی " وجمع بی شماری از هنرمندان عرصه های مختلف هنری درمراسم تشییع جنازه حضور دارند . " محمد احصایی" و " آیدین آغداشلو "نیز هستند. هرکدام به نوبت پشت بلندگو قرارگرفته وچند کلمه ای درباره ممیز حرف می زنند . نوبت به " احصایی " که می رسد ، دیگرکارم درمی آید. روی پنجه های پایم بلند می شوم تا ببینمش. از مردم می پرسم چه کسی دارد سخنرانی می کند؟ کسی جواب نمی دهد. به آنها که یک سروگردن از من بلندتر هستند با افسوس نگاه می کنم . ای کاش قد آنها را داشتم و " احصایی " رامی دیدم . هنرمندی که درتمام این مدت هر بار که به دیدارش رفتم و یا برایش پیغام گذاشتم ، با فروتنی هنرمندانه چنان درتقویت این دیدارها کوشید که خود شرمنده شدم .

بلندگوهای خانه هنرمندان ایران را سکوتی فراگرفت . مردم ساکت شدند وگوش دادند. " محمد احصایی" هر چقدربرخود فشارآورد تا کلامی درباره پدرگرافیک معاصرایران بگوید ، نشد . هق هق شکسته اش با صدای مبهم بلندگوها درآمیخت . ازپشت ترییبون کناررفت . نتوانست حتی کلامی درباره ممیز برزبان بیاورد.

ازاستادان هنرتجسمی ، درباره تحولی که " ممیز" درحیطه هنر گرافیک به وجود آورده است می پرسم . به جای آنها چند دخترجوان که به نظر می رسد ، از شاگردان او بوده باشند به من هجوم می آورند . ظاهرا با سوالاتم احساسات این شاگردان دوآتشه را جریحه دارکرده ام .

ده ونیم صبح است. آفتاب بی جان پاییزی مثل مه بی حرکتی برمحوطه خانه هنرمندان ایران ،کشیده شده است . آمبولانس نیم بوقی می زند و جمعیت راه را بازمی کنند. " مرتضی خان ممیز" براریکه ای که مردم به بدرقه اش آمده اند ، سوار است و به سوی آرامگاه ابدی اش می رود .

بر پلاکاردهایی که بردست دانشجوها روان است این جمله به چشم می خورد :

" برخیز خطی بکش " ، " خطوط را ازانزوا وحنجره روح بیرون بکش " .

از خانه هنرمندان ایران جدامی شوم . بازهم برمی گردم وبه عکس " ممیز" نگاه می کنم . دیروز اسم " منوچهر آتشی " را ازدفترتلفنم خط زدم وامروز باید اسم " ممیز" را قلم بگیرم . به دست هایم که یخ زده است ها می کنم ، فردا چه کسی اسم مرا ازدفتر خویش خط می زند و چه می شود اگر آن روز که نامم با افتخار دردفتری ثبت شود .
----------------------------

مراسم تشييع پيكر مميز به گزارش ايرنا

مراسم تشييع پيكر مرتضي مميز،پدر گرافيك ايران با حضور جمعي از هنرمندان ، مديران‌هنري ، قرائت پيام وزيرفرهنگ و ارشاداسلامي و پيام تسليت محمد خاتمي رييس جمهوري سابق ايران از مقابل خانه هنرمندان ايران انجام شد.

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

به گزارش روز دوشنبه خبرنگار فرهنگي ايرنا،"محمد حسين صفار هرندي" وزير فرهنگ وارشاداسلامي در پيام خود گفت :مميز جرياني تاثيرگذار و پويا را در تاريخ هنر اين مرز و بوم پديد آورد.

"جامعه هنري نه تنها از فعاليت خلاق وي بهره برده است كه از آموزش‌هاي موثر اين استاد ارجمند نيز بي‌نصيب نبوده است."
صفار هرندي در اين پيام خاطرنشان كرد:بي‌گمان مميز به خوبي به اين مهم پي برده بود كه نوآوري بدون پژوهش و آموزش به جرياني مستمر و موثر تبديل نخواهد شد.

وزير فرهنگ وارشاد اسلامي، در اين پيام همپايي با مردم در عرصه‌هاي مختلف دو دهه اخير كشور را از ويژگي‌هاي ديگر مميز برشمرد و تاكيد كرد: وي با استفاده از هنر خود به ثبت و ضبط وقايع مهم و سرنوشت ساز پرداخت. مميز اين نكته را به اثبات رساند كه آن گاه كه هنر هنرمندان همسو با جهت حركت مردم و متكي به فرهنگ اصيل و ريشه دار خودي باشد از پايداري و ماندگاري بيشتري برخوردار خواهد و در اين صورت است كه صدرنشيني هنرمندان به شكل طبيعي و با خواست مردم اتفاق مي‌افتد.

در ادامه مجري مراسم از طرف محمد خاتمي رييس جمهوري سابق ايران به جامعه هنري كشور تسليت گفت .

همچنين بهروز غريب پور ، مدير خانه هنرمندان ايران در اين مراسم گفت :
خانه هنرمندان ، سراي همه هنرمندان ايران است و اكنون براي نخستين بار تشييع پيكر يك هنرمند از برابر آن انجام مي‌شود ، در حالي كه هدف حضور هنرمندان در زمان حياتشان است .

وي افزود: مميز در سال‌هاي اخير با لقب"ديپلمات فرهنگي ايران" شناخته مي شد زيرا وي در اين سال‌ها ديگر غم شهرت نداشت و تنها به همبستگي هنرمندان مي‌انديشيد و تمام تلاش خود را براي پي‌ريزي و انسجام نهادهايي همانند انجمن صنفي گرافيك ايران صرف كرد .

"آيدين آغداشلو" نيز با بيان ويژگي‌هاي شخصي اين هنرمند، وي را يكي از اركان هنري ايران دانست و افزود : مميز يكي از هنرمنداني بود كه با توجه ويژه خود به اعتلاي هنر ايران كمك شاياني كرد .

مراسم تشيع مرتضي مميز با انتقال پيكر وي به محل دفن ادامه يافت .

اين مراسم راس ساعت ‪ ۹‬صبح در برابر خانه هنرمندان ايران آغاز شد.

تصاوير از "مهر" و "ايسنا"