تونی بلر استعفای خود را اعلام کرد، بی بی سی

تونی بلر، نخست وزير بريتانيا، تصميم خود به کناره گيری از رهبری حزب حاکم و استعفا از سمت نخست وزيری را اعلام کرده است.
روز پنجشنبه، ۱۰ مه، تونی بلر، نخست وزير بريتانيا، در سخنانی در جمع هواداران حزب کارگر در حوزه انتخابيه خود در شهر سجفيلد، شمال شرق انگلستان، ضمن اعلام تصميم به کناره گيری از رهبری حزب کارگر اعلام داشت که روز ۲۷ ماه ژوئن، استعفای خود از مقام نخست وزيری را رسما تقديم ملکه خواهد کرد.

حزب کارگر اکثر کرسی های مجلس عوام را در دست دارد و از آنجا که به طور سنتی رهبر حزب اکثريت در مجلس عوام به نخست وزيری منصوب می شود، با کناره گيری آقای بلر از رهبری حزب، زمينه انتصاب نخست وزير جديد نيز فراهم خواهد شد.

آقای بلر ساعاتی قبل از عزيمت به حوزه انتخابيه خود، تصميم به استعفا را، که انتظار آن نيز می رفت، در جلسه کوتاه هيات دولت به آگاهی همکاران خود رسانده بود و دقايقی بعد، جان پرسکات، معاون نخست وزير و معاون رهبر حزب کارگر نيز استعفای خود از هر دو سمت را اعلام کرد.

رهبر حزب کارگر و معاون وی با آرای اتحاديه های کارگری عضو حزب، صدها هزار نفر اعضای شعبه های محلی و همچنين مجموع نمايندگان حزبی در پارلمان بريتانيا و پارلمان اروپا انتخاب می شوند در حاليکه برای هر يک از اين سه گروه وزنی مساوی منظور شده است.

با اعلام کناره گيری آقای بلر، رقابت های انتخاباتی بين داوطلبان رهبری حزب آغاز خواهد شد و انتظار می رود ظرف هفت هفته آينده، رهبر جديد حزب کارگر برگزيده و سپس به سمت نخست وزيری منصوب شود.

برای ورود به رقابت های انتخاباتی، هر يک از داوطلبان بايد حمايت دست کم ۵/۱۲ درصد از نمايندگان حزبی در مجلس عوام را به دست آورده باشد.

پس از برگزاری نخستين دور رای گيری، در صورتی که هيچيک از نامزدها به اکثريت مطلق آرا دست نيافته باشد، افرادی که کمترين آرا را کسب کرده باشند معمولا کنار می روند و رای گيری برای انتخاب يکی از رقيبان باقی مانده انجام می شود.

در حال حاضر، هيچيک از اعضای حزب نامزدی خود برای انتخابات رهبری را اعلام نداشته اما انتظار می رود گوردون براون، وزير خزانه داری، نامزد اصلی احراز اين سمت باشد و بتواند به سادگی بر ساير رقيبان احتمالی خود پيروز شود.

دفتر نخست وزير ضمن تاييد اينکه آقای بلر تصميم دارد در روز پنجشنبه کناره گيری از رهبری حزب را اعلام دارد گفته بود که وی در زمان باقی مانده از دوره نخست وزيری خود در نظر دارد همچنان به مسايل مهم کشور رسيدگی کند.

با تغيير نخست وزير، احتمال دارد کابينه ترميم شود و تعدادی از وزيران تغيير کنند و گفته می شود در صورت انتخاب گوردون براون، امکان تغييراتی در سياست های دولت کارگری نيز وجود دارد.

طولانی ترين دوره خدمت

آقای بلر از سال ۱۹۹۷ سمت نخست وزيری را بر عهده داشته و به اين ترتيب، رکورد طولانی ترين دوره زمامداری را در ميان نخست وزيران حزب کارگر به خود اختصاص داده است.

آنتونی چارلز لينتون (تونی) بلر در سال ۱۹۵۳ در اسکاتلند متولد شد و در رشته حقوق تحصيل کرده است.

وی در دهه ۱۹۷۰ به حزب کارگر پيوست و در سال ۱۹۸۳ به عنوان نماينده حوزه انتخابيه سجفيلد در شمال شرق انگلستان به مجلس عوام راه يافت.

وی در انتخابات عمومی بعدی نيز به عضويت پارلمان انتخاب شد و در حاليکه حزب کارگر همچنان حزب اصلی مخالف بود، به کابينه سايه راه يافت.

در بريتانيا، نخست وزير و اعضای هيات دولت و همچنين اعضای دولت سايه بايد عضو پارلمان - مجلس عوام و مجلس لردها - باشند و معمولا انتظار می رود وزيران مهم از ميان اعضای حزب حاکم در مجلس عوام برگزيده شوند.

با درگذشت رهبر حزب کارگر در سال ۱۹۹۴، تونی بلر نامزد اين سمت شد و با غلبه بر ساير رقيبان خود، رهبری حزب را که در آن زمان حزب اصلی مخالف در پارلمان بود در دست گرفت.

پيروزی در انتخابات

حزب کارگر به رهبری آقای بلر توانست در انتخابات پارلمانی سال ۱۹۹۷ به پيروزی چشمگيری دست يابد و به حدود هجده سال زمامداری حزب محافظه کار خاتمه دهد.

دوره قانونگذاری مجلس عوام پنج سال است اما نخست وزير می تواند در زمانی که مناسب تشخيص دهد خواستار انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات پيش رس شود و آقای بلر توانست حزب کارگر را در انتخابات سال ۲۰۰۱ و ۲۰۰۵ نيز به پيروزی برساند.

هنگام ورود به پارلمان در سال ۱۹۸۳، آقای بلر از سياست رهبری حزب کارگر، که در آن زمان متمايل به چپ بود، حمايت می کرد اما در سال های بعد، تغييراتی در ديدگاه وی بروز کرد و تغيير جهتی را نيز در نگرش حزب تحت رهبری خود پديد آورد که به نگرش "نو-کارگری" موسوم شده است.

عمده ترين بخش از اين نگرش حذف برخی از اهداف چپگرايانه سنتی حزب کارگر به خصوص تعهد به ملی کردن صنايع بود و اين تغيير نگرش به تصويب کنفرانس حزبی رسيد.

اين تحول عملا حزب کارگر بريتانيا را از يک حزب متمايل به چپ به حزبی "ميانه رو"، يا از ديد مخالفان چپگرای بلر به حزبی "متمايل به راست"، تبديل کرد.

هواداران تونی بلر معتقدند که اصلاحات وی در حزب با تحولات اجتماعی در بريتانيا به خصوص کاهش شکاف سنتی بين طبقه کارگر و طبقه متوسط منطبق بود و به همين جهت توانست نظر رای دهندگان را به خود جلب کند.

در مقابل منتقدان آقای بلر گفته اند که تحول در ديدگاه حزب کارگر باعث شباهت ديدگاه آن به نظرات احزاب ديگر شد و به اين ترتيب، با از ميان بردن حق انتخاب رای دهندگان، مشارکت آنان در انتخابات را کاهش داد.

از نظر روابط خارجی، مهمترين ويژگی دوره زمامداری تونی بلر دوستی وی با بيل کلينتون، رييس جمهوری سابق آمريکا، و حمايت از سياست مبارزه با تروريسم جورج بوش، رييس جمهوری کنونی، از زمان حملات انتحاری يازدهم سپتامبر سال ۲۰۰۱ بوده است.

بريتانيا به رهبری تونی بلر متحد نزديک ايالات متحده در جنگ افغانستان و عراق بوده است.

منتقدان جنگ عراق در بريتانيا، آقای بلر را به تسليم در برابر خواست های جورج بوش متهم کرده و گفته اند در مقابل، رييس جمهوری آمريکا به برخی از ديدگاه های تونی بلر از جمله لزوم تلاش بيشتر برای حل بحران خاورميانه اعتنای چندانی نداشته است در حاليکه مدافعان سياست خارجی دولت بر اتحاد سنتی دو کشور و لزوم حمايت آنها از يکديگر تاکيد نهاده اند.