خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس سياسي
عليرضا رجايي گفت: ادعاي روشنفكري ديني در سالهاي اخير به ويژه در صحنهي سياسي اين بوده است كه اساسا اسلام ميتواند دموكراسي را تامين كند.
به گزارش خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، عليرضا رجايي طي سخناني با عنوان “ نسبت اسلام و دموكراسي“ در دانشكدهي اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي، به دو نوع نگاه كلي در توجه به پديدهي دين اشاره كرد و گفت: يك نگاه معتقد است كه ما بايد براي اسلام يك حقيقت ذاتي قائل باشيم و در نتيجه اهتمام انسان اين است كه اين حقيقت را كشف كند. در همين راستا عدهاي معتقدند كه عبارت "بسم الله الرحمن الرحيم" ذات حقيقت اسلام است.
رجايي در مقابل به نگاه دوم اشاره كرد و افزود: اين نگاه به نحلههاي روشنفكري وابسته است و در آن صرف نظر از حقيقت غايي دين، آنچه ما از دين ميفهميم در معرض تحليل است. اين متفكران معتقدند كه دين يك نهاد است، لذا از منظر اجتماعي قابل تحليل و نگاه است.
وي با تاكيد بر اين كه بحث وي صرفنظر از بحثهاي سالهاي اخير و پلوراليسم ديني است، افزود: البته گرايشهايي در نحلههاي اول (با عنوان نحلههاي سنتگرا) وجود دارند كه نهايت فكر و بحث آنها لزوما به تاسيس حكومتهاي غيردموكراتيك نميانجامد.
رجايي با بيان اينكه اين تفكر داعيهي حكومت دموكراتيك ندارد، زيرا اصولا داعيه تجدد را كه دموكراسي در ذيل آن معنا ميشود، ندارد، ادامه داد: اما اين به آن معنا نيست كه طرفداران اين نحله خواهان حكومت دموكراتيك نيستند.
وي به نحله ديگري اشاره كرد و گفت كه افراد اين نحله به بازسازي فكر ديني معتقد هستند.
رجايي همچنين با اشاره به نتايج حكومت برآمده از گرايش سنتگرا گفت: به طور قطع روشن است كه برخي گفتمانهاي ديني موجود هستند كه مشخصا در مقام سركوب و سلطهاند و از سويي نيز برخي ديگر در مخالفت با تفكر اقتدارگرا سر برميآورند.
اين فعال سياسي با طرح اين پرسش كه رابطه اسلام و دموكراسي چيست؟ گفت: پاسخ به اين پرسش وابسته به اين است كه بگوييم ما راجع به كدام اسلام صحبت ميكنيم؛ زيرا قطعا برخي روايتها از اسلام حاوي تفكرات اقتدارگراست.
به اعتقاد وي، مسير واقعي گسترش تفكر ديني اين است كه منصفانه به نقد گفتمان ديني در آنجا كه در مسير توزيع گستردهتر سلطه و اعمال قدرت وجود دارد، بپردازيم؛ زيرا حداقل ثمره آن دنيايي معنويتر و انسانيتر است.
محمد ملكي نيز طي سخناني گفت: تا زماني كه اسلام و دموكراسي را نشناسيم نميتوانيم به اين بحث بپردازيم.
به گزارش ايسنا، افزود: اول بايد اسلام را تعريف كرد و بعد ديد كه آيا اسلام با دموكراسي هماهنگي دارد يا نه؟
وي در ادامه گفت: به مساله اسلام و دموكراسي معتقدم اما تا زماني كه اسلام و دموكراسي را نشناسيم نميتوانيم پيرامون اين مساله صحبت كنيم.
دكتر ملكي در ادامه به اموري چون استقلال دانشگاه، آييننامه 58 انجمنهاي اسلامي و استقلال مالي آنها اشاره كرد و گفت: در اين موارد گامهايي برداشته شده است، ولي در يك مورد كه مراجعه به خرد جمعي است، هنوز كاستيهايي داريم.
وي در ادامه به واقعه ضربتخوردن حضرت علي (ع) اشاره كرد و گفت: ستم زاييدهي جهل است، و در اين محيط است كه ديكتاتورها ميتوانند رشد كنند.