گفت وگوى اختصاصي ايرنا با جلال طالباني رييس شوراى حکومتي عراق

بغداد ، ايرنا : ۲۶ آبان ۱۳۸۲ برابر با ۱۷ نوامبر ۲۰۰۳
هيات بلند پايه عراقي به رياست "جلال طالباني " رييس شوراى حکومتي اين
کشور،۱۰ عضو اين شورا و هفت وزير دولت موقت عراق از روز يکشنبه سفرى دو
روزه را به تهران آغاز مي کنند.
دفتر"ايرنا" در بغداد ساعاتي پيش از انجام اين سفر مهم گفت وگويي
اختصاصي با وى انجام داد.
اهداف انجام اين سفر، دلايل انتخاب ايران به عنوان نخستين کشور منطقه
براى عزيمت هيات عراقي ، محورهاى گفت وگوهاى هيات عراقي با مقامات بلند-
پايه ايران ، آخرين تصميم گيرى ها براى مهار ناامني در عراق ، نحوه تعامل
شوراى حکومتي با نيروهاى اشغالگر و همچنين آخرين وضعيت عراق سرفصلهاى اين
گفت وگو است .
طالباني و هيات همراه قرار است پس از اين سفر دو روزه از تهران عازم
آنکارا شود تا گفت وگوهايي را نيز با مقامات ترکيه داشته باشد.
وى قرار بود سفرى نيز به سوريه داشته باشد که اين سفر به دليل شرايط
خاص عراق و ضرورت بازگشت سريع هيات عراقي به بغداد به زماني ديگر موکول
شد.
"جلال طالباني " رييس شوراى حکومتي عراق با يادآورى اينکه ايران نخستين
کشورى بود که در منطقه اين شورا را به رسميت شناخت ، اظهار داشت : به همين
دليل نخستين سفر رسمي ما در منطقه خاورميانه ايران خواهد بود.
وى گفت که در اين سفر و در ديدار با مقامات بلندپايه ايراني خواهان
بهبود روابط سياسي ، اقتصادى و فرهنگي خواهيم شد و درباره مسايل امنيتي
نيز گفت و گو خواهيم کرد.
رييس شوراى حکومتي عراق ابراز اميدوارى کرد که در پايان اين سفر نتايج
مثبتي براى توسعه روابط تهران - بغداد حاصل شود.
وى گفت که هيات عراقي پس از سفر به تهران راهي آنکارا خواهد شد تا با
مقامات اين کشور نيز پيرامون مسايل دو جانبه و منطقه اى گفت و گو کند.
خبرنگار ايرنا درباره علت لغو سفر هيات عراقي به سوريه و اينکه آيا
اين مساله مرتبط با عدم دعوت دمشق از عراق براى شرکت در نشست اخير اين
کشور است سوال کرد.
طالباني گفت : البته به اين مساله مربوط نمي شود،اما در شرايط خاص فعلي
تا اطلاع ثانوني سفر به دمشق را لغو کرديم تا در زماني مناسبتر انجام شود.
وى اضافه کرد : ما مجبوريم به دليل شرايط خاص عراق و نياز ضرورى براى
حضور اعضاى شوراى حکومتي و وزيران هرچه سريعتر به بغداد بازگرديم و لذا
برنامه سفر را کوتاه تر کرده ايم و سفر به تهران و آنکارا هر کدام دو روز
خواهد بود.
رييس شوراى حکومتي عراق گفت که پس از انجام اين سفر براى بررسي و
رسيدگي به وضعيت شهرهاى جنوبي عراق به اين مناطق عزيمت خواهد کرد.
طالباني هدف از سفرهاى استاني به خصوص جنوب عراق را مظلوميت و محروميت
اين مناطق در دوران حکومت پيشين عراق عنوان کرد و گفت : ضرورت دارد که به
مناطقي چون کربلا و نجف بيشتر توجه شود.
وى اضافه کرد : رژيم صدام به علت سکونت شيعيان در اين مناطق سياست
بي توجهي و محروميت زايي عمدى داشت و به اين دليل مردم اين مناطق بشدت
نيازمند کمک هستند.
ارزيابي جلال طالباني از آينده عراق و اينکه آيا اين کشور مي تواند بدون
حضور اشغالگران براى آباداني و رفاه عمومي گام بردارد ،سوال بعدى خبرنگار
ايرنا بود.
رييس شوراى حکومتي عراق گفت : آينده عراق کاملا روشن است ، با از بين
رفتن نظام ديکتاتورى در اين کشور و امضاى توافقنامه اى که روز گذشته با
آمريکايي ها منعقد شد و بر اساس آن آنان بايد در چند ماه آينده اشغال عراق
را پايان دهند، اين مهم عملي خواهد شد.
وى افزود : حاکميت و استقلال بار ديگر به عراق بازخواهد گشت و ما براساس
برنامه زمان بندى شده تا شش ماه آينده قانوني را تصويب مي کنيم که حکمراني
را براى دو سال در اين کشور تعيين خواهد کرد و در اين مدت براى تدوين به
موقع قانون اساسي نيز تلاش خواهيم کرد.
طالباني در پاسخ به اين سوال که پس از تدوين قانون چه برنامه اى داريد
گفت : در آن زمان اقدام به تشکيل "مجلس ملي انتقالي " خواهيم کرد که متشکل
از نمايندگان استان هاى مختلف عراق است و اين مجلس براى تشکيل حکومت موقت
اقدام خواهد کرد.
به گفته وى حکومت موقت ، استقلال و حاکميت کامل را به عراق باز
مي گرداند، به اشغال نيروهاى چند مليتي در عراق پايان مي دهد و همچنين عراق
قدرت کامل را به دست خواهد گرفت و همه امور به اين دولت منتقل مي شود.
خبرنگار ايرنا سوال کرد که اگر نيروهاى اشغالگر حاضر به خروج از عراق
نشدند حکومت موقت و يا هر قدرت عراقي که بر راس کار باشد چه خواهد کرد.
رييس شوراى حکومتي عراق در پاسخ اظهارداشت : برابر برنامه زمان بندى شده
تا شش ماه آينده دولت موقت عراق تشکيل مي شود، در اين مدت اشغال عراق نيز
پايان مي پذيرد، حاکميت و استقلال به عراق بازخواهد گشت و حکومت موقت تمامي
اختيارات و امور عراق را در دست خواهد داشت .
طالباني ادامه داد : پس از آن ، مساله حضور نيروهاى خارجي مورد گفت وگو
ميان عراق و اين نيروها انجام مي شود و ما اگر توانستيم در اين مدت از شر
صدام و دار و دسته اش رهايي يابيم و تضمين کنيم که ديگر کشورها در عراق
دخالت نمي کنند، به نيروهاى ائتلاف خواهيم گفت "خوش آمديد و خداحافظ".
وى اضافه کرد : در حال حاضر نمي توانيم چنين درخواستي کنيم اگرچه خود
آمريکايي ها عجله دارند که از عراق زودتر خارج شوند بويژه اگر از مرگ يا
کشته شدن صدام مطمئن شوند.
فکر مي کنيد دليل عجله آمريکايي ها براى ترک عراق چيست آيا آنها به دنبال
اهداف بعدى در منطقه مانند آنچه در افغانستان و عراق رخ داد، هستند؟
اين سوال بعدى خبرنگار ايرنا بود که طالباني در پاسخ به تشريح پديده
جهاني سازى پرداخت .
به گفته وى ، جهاني شدن در حقيقت همان رژيم سرمايه دارى جهاني است که
اينک و در عصر جديد از سطح ملي به سطح بين المللي رسيده است و قوانين
سرمايه دارى بر جهاني شدن حاکم شده است که با ويژگي هاى عصر امروز يعني
انقلاب فناورى و ديگر انفجار اطلاعات در جهان هماهنگ شده و باعث شده است که
جهان در عصر کنوني بسيار کوچک شود.
وى توضيحات خود را اينگونه تکميل کرد : در جهاني شدن شرکتهاى سرمايه دارى
جهان با اشغال کشورها منافع خود را تحقق نمي بخشند بلکه با استفاده از
فناورى و دستيابي به بازارهاى جهان درصدد استيلاى خود بر مناطق هستند.
طالباني گفت : ما نفت داريم و مجبوريم آن را بفروشيم و جهان سرمايه دار
نيز اين نفت را از ما مي خرد، به فرآورده هاى ديگر نظير بنزين و پتروشيمي
تبديل مي کند و در مقابل اين تعامل و خريد و فروش کشور ما هم استفاده
مي برد.
رييس شوراى حکومتي عراق تصريح کرد که اين شيوه در جهان سرمايه دارى
حاکم است ،بنابر اين در اين زمان مساله اشغال نظامي ديگر مطرح نيست ،چرا
که اشغال نظامي براى کشورهاى قدرتمند هزينه دربر دارد.
وى با بيان اينکه "جهان امروز تک قطبي شده و هيچ کس در برابر قدرت هاى
سلطه گر نمي تواند ايستادگي کند" افزود : امروز مساله ماندن نيروهاى نظامي
در کشورهاى ديگر در اين دوره و زمان مطرح نيست ، نه فقط در عراق بلکه در
همه جا حتي عربستان نيز آمريکايي ها پايگاه هاى خود را تخليه کردند.
رييس شوراى حکومتي عراق در پاسخ به اين سوال که آيا آمريکا به گونه اى
که در ديگر کشورها عمل کرد،پس از خروج از عراق پايگاه هايي را در اين کشور
ايجاد مي کند، با قاطعيت گفت خير.
وى در تشريح اين ديدگاه خود اظهار داشت : حضور نيروهاى آمريکا در برخي
از اين کشورها با توجه به وجود شوروى سابق و چين بود، اما امروز در کنار
عراق شوروى و کشور بزرگ ديگرى وجود ندارد.
طالباني افزود : اگر خطر صدام تمام شد و در عراق ثبات ، امنيت و آرامش
نسبي بوجود آمد، آن وقت راهبرد آمريکا در منطقه جهت تخليه منطقه خليج
فارس تعيين خواهد شد.
رييس شوراى حکومتي عراق اضافه کرد : اکنون آمريکا پايگاه هاى خود را در
عربستان تخليه و در بحرين پايگاه ايجاد کرده است ،اما در آينده که همه
کارها تمام شود آمريکا مجبور به تخليه تمامي پايگاه هاى خود در منطقه است
زيرا هزينه نگهدارى اين نيروها براى آمريکا بسيار سنگين است .
وى هزينه آمريکا براى ماندن در عراق در شش ماه گذشته را حدود۸۰
ميليارد دلار اعلام کرد و گفت : اگر اين نيروها بخواهند دو سال در اين کشور
بمانند ،حدود۲۰۰ ميليارد دلار هزينه دربر خواهد داشت .
خبرنگار ايرنا پرسيد : شما از نوعي استعمار جديد نام برديد که مبتني بر
نظام سرمايه دارى است آيا از اين تعريف مي توان چنين برداشت کرد که عراق به
مستعمره اى به شيوه نوين تبديل خواهد شد؟
طالباني گفت : همه کشورهاى عقب مانده به نوعي مستعمره هستند، چون اين
کشورها کالاهاى خود را ارزان مي فروشند و با قيمت هاى گزاف مي خرند و اين
خصوصيت سرمايه دارى است .
وى تصريح کرد که در حال حاضر در زمينه فناورى به جهان سرمايه دارى اتکا
داريم و ناچار به فروش کالاهاى خود هستيم .
رييس شوراى حکومتي عراق اين سوال را مطرح کرد که آيا عراق يا ايران
مي توانند نفت خود را نفروشند و آن را بلااستفاده در زيرزمين نگه دارند؟
اما اين جهان سرمايه دارى است که براى ما قيمت بشکه نفت را تعيين مي کند و
ما مجبوريم بفروشيم .
وى اضافه کرد : هنوز بازار جهاني در دست سرمايه داران است و اين بازار
است که درخصوص عرضه و تقاضاى کالاها تعيين تکليف مي کند، بنابر اين نه فقط
در عراق بلکه همه خاورميانه به نوعي تحت سلطه نظام سرمايه دارى جهاني قرار
دارد.
طالباني در پاسخ به سوالي درباره شرايط کنوني عراق گفت : ما در عراق در
دوره گذشته آرزو داشتيم يک روزنامه مستقل با کمترين آزادى هاى مشروع داشته
باشيم اما امروز آزادى در کشور حاکم شده است و احزاب و تشکلهاى غير دولتي
و جوامع کارگرى ، زنان و جوانان از آزادى هاى خوبي برخوردار شده اند.
وى افزود : اين دستاورد بزرگي براى مردم عراق است که نبايد ناديده گرفت
هرچند ما در اين جنگ همرزمان خود را از دست داديم ،اما تعداد کشته هايي که
در اين راه داديم در مقايسه با دستاوردهايمان ناچيز است .
به گفته رييس شوراى حکومتي عراق ، مساله اصلي اين است که امروز عراق
آزاد شده ، مردم آزادانه حرف مي زنند و انتقاد مي کنند و البته بايد دانست
که اين آزادى به آساني به دست نيامده است .
طالباني تصريح کرد : البته اين همه آن چيزى نيست که ما به دنبالش بوديم ،
ما آلان کشورى ويران داريم ، اوضاع مناطق جنوب به خصوص کربلا و نجف دردآور
است و براى آباداني اين شهرها پيشنهادى داده ايم که به تصويب شوراى حکومتي
نيز رسيد.
جلال طالباني درباره سقوط صدام و نقش مردم عراق در آن گفت که مردم عراق
با رژيم بعث مبارزه کردند، شهيدان بسيارى در اين راه دادند و اين رژيم را
بقدرى تضعيف و در ديد افکار عمومي و دولتهاى جهان منفور کردند که آمريکا
توانست ظرف سه هفته آن را از ميان بردارد.
وى افزود، ما مردم عراق جنگ کرديم ، سالهاى سال در کوهها و شهرهاى
مختلف مبارزه کرده و هزاران شهيد داديم ، اکنون حدود۶۰۰ هزار مردم بي گناه
کرد و شيعه در گورهاى دسته جمعي هستند، اينها همه نتيجه مبارزه مردم عراق
است و وجهه صدام را در برابر افکار عمومي جهان منفور کرد.
طالباني که رهبرى اتحاديه ميهني کردستان عراق را نيز بر عهده دارد ،در
پاسخ به اين سوال که "آيا فکر مي کنيد در آينده اختلافاتي بر سر تقسيم قدرت
در عراق داشته باشيد" اظهار داشت : ما از لحاظ ايدئولوژى ، قوميت و مذهب با
هم اختلاف داريم اما آرمانهاى مشترک ، ما را به هم پيوند داده است و تا
زماني که آرمانهاى مشترک داشته باشيم با هم باقي خواهيم ماند. البته به
عنوان اتحاديه ميهني کردستان عراق روابط راهبردى با احزاب و گروه هاى ديگر
داريم .
وى افزود : فکر نمي کنم آرمانهاى ما به اين زودى از هم جدا شود، ما راه
طولاني با هم طي خواهيم کرد. البته اين بدين معنا نيست که اختلافاتي وجود
ندارد. اختلاف نظر در بين اعضاى شوراى حکومت وجود دارد که امرى طبيعي و
نشانه قدرت است .
رييس شوراى حکومتي عراق تاکيد کرد : اگر در کشورى اختلاف نظر وجود داشته
باشد اين نشانه قدرت آن کشور است . اختلاف نظر به معني دشمني نيست و لزومي
ندارد که اين اختلاف باعث جدايي ميان ما باشد.
وى درباره اتهام آمريکايي ها به ايران مبني بر دخالت در بمبگذارى اخير
عراق و عبور عاملان بمبگذارى از ايران گفت : من معتقدم که ايران و سوريه
در بمب گذاريها دست ندارند همچنان که اين تصميم ايران و سياست جمهورى
اسلامي نيست اما اين بدين معنا نيست که تروريستها از مرزهاى سوريه و ايران
عبور نمي کنند.
طالباني افزود : عبور از مرز را طبيعي و خارج از کنترل است اما با
اظهارات مسوولان آمريکايي که مدعي دست داشتن ايران در عمليات انفجارها و
بمبگذاريهاى عراق هستند موافق نيستم و به آنها گفته ام که مصلحت آمريکا
در سازش با ايران و نه دشمني است .
وى در پايان درباره آزادى زندانيان ايراني در عراق گفت که يکشنبه شب
در ديدار با "پل برمر" حاکم آمريکايي عراق مجددا خواستار آزادى ۶۵ زنداني
ايراني دربند نيروهاى آمريکايي شده و بر آن تاکيد کرده است .