تقويت استقلال در كودكان در درمان اختلال «اضطراب جدايي» موثر است، ایسنا

عضو هيات مديره انجمن روانپزشكي كودك و نوجوان، با بيان اين كه ادامه ارتباط مادر و كودك به صورت «دل‌بستگي نا‌امن»، در نهايت به صورت «اضطراب جدايي» نمايان مي‌شود، اظهار كرد: لازم است به تدريج رفتارهايي كه داراي جنبه استقلال هستند را در وجود اين كودكان تقويت و تشويق كرد.

دكتر بهروز جليلي در گفت وگو با خبرنگار بهداشت و درمان ايسنا، درباره عوامل به وجود آورنده اضطراب گفت: اضطراب نوعي نگراني است که گاهي از حد معمول بيشتر مي‌شود.

وي ادامه داد: اضطراب شکلهاي متفاوتي دارد. اين نگراني گاهي به صورت اضطراب منتشره در موقعيت‌هاي مختلف ديده مي‌شود. در اين حالت فرد، خطرات را بيشتر از حد معمول تصور و احساس مي‌کند. گاهي هم اضطراب در موقعيت جدايي از مراقب مشهود مي‌شود. البته اين حالت در كودكان بيشتر ديده مي‌شود.

اين روانپزشك اطفال در توضيح اضطراب جدايي اظهار كرد: زماني كه مراقب از اين كودكان جدا مي‌شود، آنها احساس خطر مي‌کنند و دچار نگراني، دلواپسي و اضطراب مي‌شوند.

وي افزود: اين اضطراب در بچه‌ها معمولا حدود 8 يا 9 ماهگي به صورت طبيعي به وجود مي‌آيد و غيرعادي نيست. اما انتظار داريم در ماه‌هاي بعدي يعني از 18 تا 24 ماهگي ميزان اين اضطراب کاهش يابد.

دكتر جليلي درباره تظاهرات اين اضطراب در نوزادان بيان كرد: زماني که مادر نوزادش را ترک مي‌کند، حس مي‌کند او نگران و بيقرار شده است بنابراين ممكن است نوزاد دنبال مادر راه بيفتد يا اين كه مدام دور و و برش را نظاره مي‌کند تا مبادا مادر از او دور شود و حتي به مادر مي‌چسبد و اجازه نمي‌دهد از او جدا شود.

عضو هيئت مديره انجمن روانپزشكي كودك و نوجوان، با بيان اينكه اضطراب جدايي به صورت يک اختلال زماني مشاهده مي‌شود که از حد طبيعي‌اش گذشته باشد، گفت: به عنوان مثال كودكي که مي‌خواهد تازه به مدرسه برود و براي جدا شدن از مادر و به طور کلي مراقبانش مشکل دارد و مقاومت مي‌کند به نوعي دچار اضطراب جدايي است.

وي اضافه كرد: اين فراق، خودش را به شکل‌هاي متفاوتي نشان مي‌دهد. مواردي چون بيقراري، گريه كردن، بهانه جويي در زمان جدايي و امتناع از جدايي از جمله اين تظاهرات هستند.

به گفته دكتر جليلي، اضطراب جدايي گاهي با علائم جسمي نظير علائم جسمي نظير سردرد، حالت تهوع و دل درد نيز همراه است و بسياري از اينها موقع رفتن به مدرسه يا در مدرسه دچار اين مشكلات مي‌شوند.

اين روانپزشك اطفال درباره زمينه‌هاي ايجاد اضطراب عنوان كرد: اضطراب صرفا علت محيطي ندارد و علت ژنتيکي دارد. در واقع جنبه‌هاي بيولوژيک و فيزيولوژيک هر دو در آن دخيلند.

وي افزود: اگر در ميان بستگان درجه يک، بويژه پدر و مادر اختلالات اضطرابي ديده شود، احتمال وجود همين نشانه‌ها در كودك هم بيشتر است.

عضو هيئت مديره انجمن روانپزشكي كودك و نوجوان، راجع به زمينه‌هاي بيولوژيكي ايجاد اضطراب گفت: كودكاني كه به لحاظ سرشتي، مهار شده‌تر هستند، کمتر خطر مي‌کنند و يا اهل خطر نيستند و به طور كلي كمتر بي‌محابا هستند، ممكن است بيشتر از ساير بچه‌ها دچار اضطراب جدايي شوند.

وي ادامه داد: البته زمينه‌هاي محيطي هم در اين مورد تاثيرگذار هستند. دل‌بستگي ميان والد و فرزند يکي از همين زمينه‌هاست.

اين روانپزشك اطفال با اشاره به اين كه لازم است بويژه در اوايل دوران کودکي و تا قبل از دو سالگي به نيازهاي عاطفي کودک به خوبي پاسخ داده شود، اظهار كرد: در اين صورت كودك احساس خطر نمي‌كند و مطمئن است مي‌تواند به والدينش اتکا كرده و احساس امنيت کند. به همين خاطر اين كودك معمولا وقتي بزرگتر مي‌شود، راحت‌تر از والدين خود جدا مي‌شود و مي‌داند که مادر و پدر هميشه در کنارش حضور دارند.

وي ادامه داد: اگر اين رابطه دل‌ بستگي ميان والد و فرزند به هر علتي دچار مشكل شود، به عنوان مثال كودكي كه بيش فعال است و مادر نمي‌تواند ارتباط خوبي با او برقرار كند يا زماني كه خود مادر افسرده است و يا كودكش را تنبيه فيزيكي شديد مي‌كند، اين ارتباط را دچار آسيب كرده و احساس ناامني را به كودك منتقل مي‌كند.

دكتر جليلي با بيان اين كه ادامه پيدا كردن «دل‌بستگي ناامن»، در نهايت به صورت اضطراب جدايي نمايان مي‌شود، اظهار كرد: اين بچه‌ها به طور معمول جداي از مادر نمي‌خوابند، به تنهايي جايي نمي‌مانند و خواب‌هاي ترسناك با محتواي جدايي از مادر مي‌بينند.

وي درباره راهكارهاي پيشگيري و درمان اضطراب جدايي گفت: اگر كودك به لحاظ سرشتي، مضطرب و وابسته باشد، بايد آهسته و تدريجي رفتارهايي را كه جنبه استقلال و جدايي دارند در وجودشان تقويت و تشويق كرده و نسبت به رفتارهاي نشان دهنده وابستگي واكنش تاييد كننده نشان ندهند.

عضو هيئت مديره انجمن روانپزشكي كودك و نوجوان ادامه داد: اگر شدت اين اختلال بالا باشد، روانپزشك با درمان دارويي شروع مي‌كند. درمان‌هاي دارويي و رفتاري هر دو موثر هستند.