"تنهايی باشکوه خانم نويسنده"، نظر محمود دولت‌آبادی درباره‌ سيمين‌ دانشور، ايسنا

محمود دولت‌آبادی، سيمين دانشور را يک نويسنده‌ی مهم و تأثيرگذار توصيف می‌کند.

به گزارش بخش ادب خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)،‌ محمود دولت‌آبادی درباره‌ی سيمين دانشور می‌گويد: «در کنار شأن پرتأثير نويسندگی خانم سيمين دانشور، دانش و آگاهی و بصيرت عميق او در شناخت ادبيات است. او همچنين دانشجويان زيادی را تربيت کرده است و بسياری از حضور خانم دانشور بهره برده‌اند. همين‌ها سبب می‌شود ما قدردان اين شخصيت بزرگ باشيم.

نخستين آشنا‌يی و ديدارم با خانم دانشور هم به سال‌های قبل از انقلاب برمی‌گردد. اين آشنايی در آغاز يک مقدار يک‌سويه بود. خانم سيمين دانشور يک بار به همراه جلا‌ل آل احمد در اجرای‌ يک تئاتر مرا ديده بودند و هنگامی که ايشان يکی از داستان‌های درخشان ادبيات جهان را به نام «در جنگل» ترجمه کردند، من آن‌قدر تحت تأثير اين اثر داستانی قرار گرفتم که به تمرين نمايشی اين داستان پرداختم و هنگامی که تمرين به جايی رسيده بود که قابل ديدن بود، از سرکار خانم سيمين دانشور دعوت کردم تا اين اجرا را ببيند. من ايشان را از نزديک بار نخست آن‌جا ديدم که گمانم مربوط به سال ۴۷ -۴۶ می‌شد. البته پيش‌تر هم سر فيلم «گاو» داريوش مهرجويی، سرکار خانم سيمين دانشور به اتفاق جلال آل احمد و غلامحسين ساعدی آمده بودند. اين ارتباط‌ها تا سال‌های پيروزی‌ انقلاب اسلامی ادامه داشت. آن‌چه مايه‌ی تأسف عميق من و اهل فرهنگ بايد باشد، اين است که اين ارتباط‌ها محدود و محدود‌تر شد و يک شکاف بين نويسندگان رخ داد. البته در سال‌های بعد از انقلاب، خدمت ايشان تماس می‌گرفتم و جويای حال و احوال‌شان بودم.

به اعتقاد من، آيندگان پی خواهند برد که رمان «سووشون» چقدر در روند ادبيات داستانی ما بااهميت و تأثيرگذار بوده است و من هم در شمار مخاطبانی بودم که با خواندن «سووشون» به شوق آمدم. اين اثر به اعتقاد من، تأثير عميقی بر روی نويسندگان نسل بعد از سيمين دانشور گذاشت. «سووشون» اثری سترگ و سنگين است که برآمده از گذشته‌های اساطيری ماست و اين نشان از دانش گسترده‌ی ايشان دارد.

به نظرم، اين‌که سرکار خانم دانشور تمام توجهش را بر ادبيات گذاشته است و کم‌تر به فعاليت‌های اجتماعی پرداخته، تشخيص کاملا درستی بوده است، برخلاف من که زياد انرژی‌ام را بر سر مسائل اجتماعی گذاشتم و از اين مسأله هم پشيمان نيستم. به هر حال، هر شخصيتی يک عملکرد و کارکردی دارد و هر دو اين مسائل در کنار هم اهميت دارند و با هم منافاتی ندارند. من برای سيمين دانشور احترام زيادی قائل‌ام. به اعتبار اين‌که تشخيص داد اين روابط اجتماعی مفيد نيستند، توانست در تنهايی باشکوه خودش، کارش را به انجام برساند. عمرش دراز باد.»

سيمين دانشور - داستان‌نويس و مترجم - هشتم ارديبهشت‌ماه سال ۱۳۰۰ در شيراز به‌دنيا آمد. در سال ۱۳۲۸، دکتری خود را در رشته‌ی ادبيات فارسی از دانشگاه تهران گرفت. يک سال بعد با جلال آل ‌احمد ازدواج کرد و در سال ۱۳۳۱ برای مطالعه در رشته‌ی «زيبايی‌شناسی» در دانشگاه استنفورد، به آمريکا سفر کرد و دو سال بعد به ايران بازگشت.

از جمله تأليف‌ها و ترجمه‌های دانشور عبارت‌اند از: «آتش خاموش» (۱۳۲۷)، «سرباز شکلاتی» برنارد شاو (۱۳۲۸)، «باغ آلبالو» و «دشمنان» از آنتوان چخوف (۱۳۳۱)،‌ «بئاتريس» از شنيتسلر و «رمز موفق زيستن» از ديل کارنگی (۱۳۳۲)، «کمدی انسانی» ويليام سارويان و «داغ ننگ» از ناتانيل هارتون (۱۳۳۴)، «شهری چون بهشت» (۱۳۴۰)، «سووشون» (۱۳۴۸)، «بنال وطن» از آلن پيتون (۱۳۵۱)، «به کی سلام کنم؟» (۱۳۵۹)، «غروب جلال» (۱۳۶۰)، «ماه عسل آفتابی» (داستان‌های ملل مختلف) (۱۳۶۲)، «جزيره‌ی سرگردانی» (۱۳۷۲)، «شناخت و تحسين هنر» (مجموعه‌ی مقالات) (۱۳۷۵)، «از پرنده‌های مهاجر بپرس» (۱۳۷۶) و «ساربان سرگردان» (۱۳۸۰).

پی‌نوشت: مطلب نقل‌شده از محمود دولت‌آبادی در شماره‌ی جديد نشريه‌ی «نقد و بررسی کتاب تهران» ويژه‌ی نودمين سالگرد تولد سيمين دانشور هم منتشر شده است.