موسوي حزب تاسيس مي‌كند، سحام نیوز

ميرحسين موسوي حزب تاسيس مي‌كند. نخست‌وزير دوران دفاع مقدس كه در انتخابات رياست‌جمهوري دهم توانست آراي قابل‌توجهي را از مردم كسب كند، تصميم گرفته است كه براي ادامه فعاليت سياسي خود، يك حزب سياسي فراگير با تاثيرگذاري بر لايه‌هاي قدرت تاسيس كند. او در آخرين بيانيه خود خبر داد كه «گروهي از نخبگان بر سر آنند كه گردهم آيند و با تشكيل جمعيتي قانوني صيانت از حقوق مردم را پيگيري كنند... اينجانب نيز به اين جمع مي‌پيوندم.»

به اين ترتيب ميرحسين موسوي در دومين گام سياسي خود، تصميم مي‌گيرد يك بار ديگر فعاليت حزبي خود را براي ارتباط ارگانيك با مردم و هواداران ميليوني خود آغاز كند. موسوي پس از انقلاب با تشكيل حزب «جمهوري اسلامي» به اين حزب حكومتي پيوست. حزبي كه لبه‌ تيز انتقادات خود را متوجه دولت بني‌صدر كرده بود و توانست بني‌صدر را از رياست‌جمهوري خلع كند. در آن مقطع آيت‌الله محمدحسيني بهشتي دبيركل اين حزب بود و محمدجواد باهنر، آيت‌الله خامنه‌اي مقام معظم رهبري، هاشمي‌رفسنجاني و ميرحسين موسوي از اعضاي موثر آن بودند. حزب جمهوري اسلامي البته روزهاي سخت و پرفرازونشيبي داشت. از يك سو بني‌صدر كه رئيس‌جمهور بود تلاش مي‌كرد تا تمام كارشكني‌ها را به گردن اين حزب و اعضاي رده بالاي آن كه عضو شوراي انقلاب بودند، بيندازد و از ديگر سو جريان ترور كه توسط گروهك مجاهدين خلق راه‌اندازي شده بود، سران حزب را هدف قرار داده بود. ميرحسين موسوي در آن مقطع نه‌تنها در حزب جمهوري اسلامي فعاليت مي‌كرد، بلكه سردبيري روزنامه جمهوري اسلامي، ارگان اين حزب را برعهده داشت. حزب جمهوري اولين حزب سياسي بود كه پس از استقرار جمهوري اسلامي ايران تشكيل شد.

اگرچه چندسالي بعد چراغ اين حزب خاموش و فعاليت‌هاي آن فروكش كرد اما نيروهاي برآمده در انقلاب توانستند، پس از مدتي فعاليت‌هاي حزبي خود را ادامه دهند. عده‌اي از گروه‌هايي كه قبل از انقلاب فعاليت چريكي- نظامي داشتند در سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي گردهم آمدن با اين حال به علت وقوع جنگ از يك سو، اتفاقات دهه 60 از ديگر سو فعاليت‌هاي سياسي-حزبي امكان فعاليت نداشتند. سازمان مجاهدين انقلاب نيز به علت اختلافات درون گروهي فعاليت‌هاي خود را تعطيل كردند. نه جامعه روحانيت مبارز فعاليت خاصي داشت، نه حزب جمهوري اسلامي تلاش مي‌كرد چراغي بيفروزد و نه حتي ديگران. سال 66 پس از آنكه اختلافات در جامعه روحانيت مبارز بر سر انتخابات مجلس افزايش يافت، گروهي از روحانيون مانند مهدي كروبي، سيدمحمد خاتمي و موسوي‌خوئيني‌ها محمدرضا توسلي و امام جماراني از مجمع روحانيون مبارز را راه‌اندازي كردند تا فعاليت سياسي خود را از اين طريق دنبال كنند.

احزاب دولت‌ساختاري

با اين حال با تشكيل دولت هاشمي‌رفسنجاني، او بر آن شد فعاليت‌هاي حزبي را ارتقا دهد. به همين دليل تلاش‌ها به اين سو منجر شد تا حزب كارگزاران سازندگي تشكيل و در آستانه مجلس پنجم اعلام وجود كند. كارگزاران يك حزب دولت ساخته بود. هم دبيركل آن و هم ديگر اعضاي حزب وابستگي‌هاي زيادي به دولت هاشمي‌رفسنجاني داشتند.

اين اتفاق گويا رويه‌اي شد براي دولت‌هاي بعدي. چه آنكه در دولت سيدمحمد خاتمي حزب مشاركت متولد شد كه اغلب اعضاي آن در دولت سيدمحمد خاتمي نقش‌آفرين بودند. حتي در سال 84 نيز محمود احمدي‌نژاد تلاش كرد يك ستاد انتخاباتي به نام «رايحه‌خوش خدمت» را تا حد يك حزب سياسي ارتقا دهد و آن را يكي از اضلاع معادلات انتخاباتي بداند. اما از آنجايي اعضاي اين ستاد انتخاباتي، ريشه حزبي نداشتند، هيچ يك نتوانستند جايگاهي در بين سران جناح راست بيابند. اما در سال 84 يك اتفاق جديد در فرآيند حزبي ايران رخ داد.

احزابي كه پس از شكست تاسيس شدند

در سال 84 نه‌تنها مهدي كروبي اعلام كرد كه يك حزب سياسي راه‌اندازي مي‌كند، بلكه هاشمي‌رفسنجاني نيز سخن از تشكيل «جبهه اعتدال» به ميان آورد تا تمام كساني را كه در مرحله دوم انتخابات از او حمايت كرده بودند، شامل شود. اما به همان اندازه كه كروبي در جدايي از مجمع روحانيون مبارز و تشكيل حزب «اعتمادملي» جدي بود، هاشمي‌رفسنجاني در تشكيل «جبهه اعتدال» از خود سستي نشان داد.

اينگونه بود كه تنها پس از چندماه از انتخابات رياست‌جمهوري، مهدي كروبي يك حزب راه‌اندازي كرد، مجوز روزنامه گرفت و فعاليت‌هاي را براي راه‌اندازي يك تلويزيون ماهواره‌اي به نام «صبا» آغاز كند. اطرافيان احمدي‌نژاد نيز تلاش داشتند كه يك حزب دولت ساخته راه‌اندازي كنند اما از جايي كه سران جناح راست مشروعيتي بر آنها قائل نبودند و آنها را عنصر تشكيلاتي نمي‌دانستند، دولت نهم نتوانست هيچ‌گاه، حزبي تاثيرگذار راه‌اندازي كند. به همين دليل سياست گريزان از احزاب موجود را اتخاذ كرد و تلاش نمود با دوري از احزاب موجود، فعاليت‌هاي خود را به پيش ببرد. بلافاصله دولت در انتخابات سوم شوراها و بعد از آن انتخابات مجلس هشتم پي‌برد نياز به افراد حزبي دارد تا بتواند از آنها در لابي‌هاي سياسي استفاده كند. به همين دليل تلاش دولت معطوف به آن شد كه كمي به سوي احزابي مانند موتلفه گردش كند و با وعده پست در كابينه از نيروهاي آنان در مجلس و احزاب بهره بگيرد.

ميرحسين حزب تشكيل مي‌دهد

در انتخابات رياست‌جمهوري 88 نيز اگرچه چهره‌هاي مطرحي مانند ميرحسين موسوي، مهدي كروبي و محسن رضايي پا به ميدان گذاشتند اما اين افراد هركدام جداگانه فعاليت‌هاي حزبي را در توشه خود داشتند و ضمن آن برخي از احزاب نيز تمايل نشان دادند كه از آنها حمايت كنند. وقايع انتخابات و حوادث پس از آن، نقطه عطفي بود كه باعث شد ميرحسين موسوي تصميم بگيرد، پاي مردمي كه به او راي داده‌اند بايستد و از آراي آنان دفاع كند. به همين منظور او تلاش خود را معطوف به تشكيل يك حزب سياسي مي‌كند كه از هم‌اكنون برخي مطالبات آن نيز مشخص است. حزب ميرحسين موسوي كه هنوز نامي براي آن مشخص نشده است، تصميم دارد در اين مرحله «اجراي اصول معطل‌مانده قانون اساسي» را در دستور كار خود قرار دهد. اگرچه ميرحسين موسوي تاكنون فقط وعده تشكيل حزب سياسي – مردمي خود را داده و هيچ‌گونه توضيحي درباره اعضاي آن نداده اما مي‌توان حدس زد كه چه كساني مي‌توانند به اين حزب بپيوندند. موسوي در طول مناظره‌هاي تبليغاتي خود بارها از حلقه‌اي نام برد كه اطراف او را گرفته و آنها نه‌تنها «پاك» هستند، بلكه افراد معتمدي هستند كه هيچ‌گونه مشكل مالي – سياسي نداشته‌اند. محمدرضا حسيني‌بهشتي، عليرضا حسيني‌بهشتي، بيژن نامدارزنگنه، ابوالفضل فاتح، قربان بهزاديان‌نژاد، علي عرب‌مازار از جمله كساني هستند كه در انتخابات رياست‌جمهوري دوره دهم گرد ميرحسين موسوي جمع شدند و حلقه اول ياران او را تشكيل دادند.

با اين حال اگر حزب ميرحسين موسوي كه احتمالا با نماد سبزرنگ فعاليت خواهد كرد، تشكيل شود، منحصر به اين افراد نخواهد ماند. طبيعتا برخي از اعضاي احزاب ديگر ممكن است از حزب خود جدا شده و به حزب سبز ميرحسين موسوي جذب شوند. ممكن است حزب مشاركت و مجاهدين انقلاب كه در انتخابات اخير تمام‌قد از ميرحسين دفاع و حمايت كردند، برخي اعضاي خود را در حزب ميرحسين موسوي بيابند و آرام‌آرام فضاي سياسي كشور، تحولات جديدي را در حوزه احزاب مشاهده كند. بي‌شك حزب سبز موسوي، در كنار حزب اعتماد ملي كروبي به علت آنچه در انتخابات رياست‌جمهوري رخ داد، پيشاپيش ديگر احزاب و گروه‌هاي دوم‌خردادي قرار مي‌گيرند.

ميرحسين موسوي اگر مي‌خواهد حزب تشكيل دهد، البته ناچار است يك بار ديگر پا به ساختمان وزارت كشور بگذارد. ساختماني كه از آن خاطره خوشي ندارد. اين اتفاق ممكن است تا قبل از پايان دولت نهم رخ دهد. چراكه اگر او رياست احمدي‌نژاد را بر دولت دهم مشروع نداند، براي رياست دولت نهم، مشروع مي‌داند و به همين دليل بعيد نيست كه حزب سبز او قبل از پايان دولت نهم مجوزش را دريافت و در قالب يك جمعيت اقتصادي – سياسي اعلام موجوديت كند. البته ممكن است ميرحسين موسوي و اطرافيان او ترجيح دهند كه جمعيت توحيد و تعاون را كه چندين سال است فعاليت مي‌كند، تا سطح يك حزب سياسي ارتقا دهند. به همين دليل بايد از هم‌اكنون منتظر فعاليت‌هاي اخير موسوي و هواداران او ماند. اگرچه فعاليت‌هاي آنها بي‌واكنش نيست.

واكنش مخالفان ميرحسين

البته در اين ميان مخالفان ميرحسين موسوي تلاش مي‌كنند كه او نتواند به اهداف خود برسد. روزنامه كيهان كه برخي از اعضاي آن عضو دولت محمود احمدي‌نژاد شدند و از رانت‌هاي دولتي برخوردار است، روز گذشته تاسيس حزب توسط ميرحسين موسوي را به «ستون پنجم» تعبير كرد كه قرار است از «آتش زير خاكستر» استفاده كند.

حسين شريعتمداري مديرمسوول كيهان معتقد است كه موسوي به دنبال آن است كه از «آتش زير خاكستر و حفظ آن به عنوان يك دمل چركين و نيشتر نخورده براي آتش‌افروزي و فتنه‌انگيزي در آينده» استفاده كند. به همين دليل او بيانيه آخر موسوي را يك «پروژه ديكته شده از سوي آمريكايي‌ها» قلمداد كرده و هدف آن را «فرار از مجازات قطعي به جرم قتل انسان‌هاي بي‌گناه... و ايفاي نقش ستون پنجم آمريكا» دانسته و تاسيس حزب موسوي را نه‌تنها قانوني نمي‌داند و نمي‌خواند او مي‌گويد: «حزبي كه آقاي موسوي در بيانيه اخير خود از تلاش براي تاسيس آن خبر داده است، نمي‌تواند قانوني باشد زيرا اعضاي اصلي آن نظير ميرحسين موسوي و محمد خاتمي به ارتكاب جرائم متهم هستند.»

سرمقاله‌نويس كيهان به همين دليل معتقد است كه ميرحسين حزب خود را «غيرقانوني» تشكيل داده است و چاره آن اين است كه «چشم فتنه را بايد كور كرد.» به‌اين ترتيب به نظر مي‌رسد فاز جديدي از برخورد با ميرحسين موسوي و اطرافيان او به بهانه تشكيل حزب خود به زودي آغاز مي‌شود و اين فرآيند معلوم نيست تا كي ادامه پيدا كند.