*راي نياوردن بهتر از راي آوردن پوپوليستي است
*موسوي خوئينيها ميتواند مجمعومشاركت را بههم نزديك كند
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي
دكتر سعيد حجاريان با حضور در خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) به تشريح آخرين ديدگاهها و مواضع خود درباره مسايل سياسي روز پرداخت.
تلويزين ماهوارهيي
راهاندازي تلويزيون ماهوارهاي بحثي است كه اين روزها اصلاحطلبان براي پركردن خلا رسانهيي خود به دنبال آن هستند و متعاقب اين بحث ريشهيابي ضعف رسانهيي اصلاحطلبان و اساسا ضعف ارتباط آنها با مردم اولين موردي بود كه اين عضو جبهه مشاركت درباره آن توضيح داد.
سعيد حجاريان با بيان اينكه «راهاندازي تلويزيون ماهوارهاي آخر دعواست» دربارهي هدفمندبودن اين امر اظهار ميكند:
« آقاي كروبي خيلي جدي اين بحث را دنبال ميكند، اما براي ما ( مشاركت) زماني مطرح خواهد بود كه رايزنيهايمان براي انتشار روزنامه به نتيجهاي نرسد.»
وي از رايزني محمدرضا خاتمي، دبيركل جبههي مشاركت ، با هاشمي شاهرودي رييس قوهي قضاييه براي انتشار يك روزنامه حزبي خبر ميدهد و ميگويد:« راهاندازي يك راديوي برونمرزي به دليل اينكه هزينه كمتري دارد بهتر است، زيرا تلويزيون ماهوارهاي هزينهبر است. از سويي روي فركانسهايي پخش ميشود كه ماهوارههاي ايراني مثل هما و مهاجر و ... پخش ميشوند.اگر امكان پخش آن در فركانس كانالهاي خبري مثل الجزيره، العربيه، CNN وجود داشت بهتر بود.»
اين عضو شوراي مركزي جبههي مشاركت، اعلام ميكند:« تلويزيون «هما» رسما به ما و ساير گروههاي سياسي كشور نامه داده است كه بتوانيم از Domain آنها استفاده و برنامه تهيه كنيم و از يك ساعت برنامه، 45 دقيقه مربوط به ما و 15 دقيقه تبليغات كه از اين ميزان هم 5 دقيقه به ما اختصاص مييابد كه خرج برنامهمان از آن درآيد. ما درحال بررسي اين موضوع هستيم.»
رايزني براي انتشار روزنامه
وي ادامه مِيدهد:« آقاي خاتمي (دبير كل جبههي مشاركت) با هاشمي شاهرودي رايزنيهاي داشته كه ما بتوانيم يك روزنامه منتشر كنيم تا به سراغ ماهواره نرويم.»
حجاريان با انتقاد از محروميت جبهه مشاركت كه از آن به عنوان گستردهترين حزب سياسي كشور ياد ميكرد ، از داشتن روزنامه، تصريح ميكند:« نتايج اين انتخابات مشخص كرد كه چهار ميليون راي داريم و دور قبل هم در مجلس يك فراكسيون 150 نفري داشتيم و اگر ردصلاحيتها انجام نميشد ما در اين دور هم فراكسيون بزرگي در مجلس داشتيم؛ اما با اين گستردگي هيچ رسانهاي نداريم. درحالي كه طرف مقابل شش كانال تلويزيوني و چند روزنامه دارد و حتي آبادگران با وجود آنكه هنوز مجوز نگرفته از امكانات رسانهاي بهره ميگيرد.»
گسترش سازمان مشاركت
اين عضو شوراي مركزي جبههي مشاركت، درپاسخ به اينكه آيا با انتشار روزنامه مشكل ارتباط آنها با مردم حل ميشود؟ با تاكيد براينكه سازمان آنها نخبهگرا بوده است، تصريح ميكند:« مشكل ارتباطمان با مردم را بايد با سازمان حل كنيم.گسترش سازمان يكي از استراتژيهاي ماست كه آن را دنبال ميكنيم.قبول داريم كه يك حزب نخبهگرا بودهايم و بايد تودهگرا هم باشيم. بخشهايي مثل روستاها و ... بخشهاي موثري براي ماست.»
وي درعين حال اين استراتژيها را معطوف به سياست ميداند و ميگويد:« انتخابات مسالهي بعدي ماست و مهم تاثيرگذاري بر سياست است.اقشاري مثل روستاييها كمتر بر سياست تاثير دارند.»
حجاريان در پاسخ به اين سوال كه روستاها و مناطق محروم نقش نقش تعيين كننده اي در كشور و انتخابات مختلف دارند و با توجه به اينكه هدف نهايي احزاب و گروههاي سياسي رسيدن به قدرت است، آيا آنها نميخواهند به اين قشر توجه بيشتري كنند؟، ميگويد:« قدرت فقط درانتخابات نيست. پارلمانتاريزم با شرايطي كه در كشور ما وجود دارد، شعار كوري است، ما بايد به دنبال روشهاي ديگري براي سياستورزي بگرديم.»
روش ارتباط با مردم
وي در پاسخ به اينكه از چه روشهايي در اين زمينه استفاده خواهند كرد؟ اظهار ميكند:« استراتژيهاي آينده را در كنگره بررسي ميكنيم و رئوس برنامهها مشخص شده است.»
اين عضو شوراي مركزي جبههي مشاركت، در پاسخ به سوالي دربارهي علت غفلت آنها از پايگاه ها و نهاد هايي مثل تكايا، حسينيهها، مساجد و ... عنوان ميكند:« مساجد كه تا حدود زيادي توسط دولت سازماندهي شدهاند و زير نظر سازمان امور مساجد است و پايگاه بسيج شده است. تكايا و حسينيهها هم معمولا مخصوص ماه محرم و فصلي است؛ هر چند كه چند جايي هست كه از آنها استفاده ميكنيم مثل كانون توحيد، حسينيه ارشاد و برخي مساجد مثل مسجد قلهك.»
وي ادامه ميدهد:« مشكل برقراري ارتباط نيست؛ مشكل چيزي ديگري است. مساله چگونگي استفاده از زبان دين است و اينكه تا چه حد ميتوان با زبان دين مردم را جذب كرد؟ آيا زبان جديدي خلق كردهايم كه طبقه متوسط جديد را كه در سياست موثر است به خود جلب كند؟ استفاده از زبان دين درحال حاضر خيلي سيال شده است و هر كسي ميتواند از عدالت حرف بزند و هر چيزي را به نام دين به مردم غالب كند و به همين دليل است كه بعضا دينگريزي شايع شده است.»
عضو سابق شوراي شهر تهران طبقهي متوسط جديد را معلمان، يقه سفيدان، دانشجويان، كارمندان و ... تعريف ميكند و ادامه ميدهد:« در حالي كه دين زبان ترقي عدهاي شده، پيداكردن زبان ديني نو براي ما مشكل است؛ مثل شريعتي كه در زمان خود زبان نوي براي ارتباط ديني با همه اقشار پيدا كرد كه آن را گفتمان ديني دانست؛ اما كاملا متفاوت بود.»
اين عضو شوراي مركزي جبههي مشاركت، در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه عباس عبدي در كتابش استفاده از زبان دين را براي احزاب درست نميداند، ميگويد:« منظور آقاي عبدي اين است كه استفاده ابزاري از دين غلط است و حرفش درست است. استفادهي ابزاري از دين و بهرهبرداري از دين به نفع مقاصد سياسي از اين جهت خطرناك است كه به زودي منابع ديني را تقليل ميدهد و دين را از كاركرد اصلي آن يعني معادباوري و آخرتگرايي خارج ميكند.من هم در كتاب خودم عرفي شدن دين را مطرح كردم و توضيح مفصل دادهام.»
حجاريان اضافه ميكند:« حزب ما به دنبال اين نبود كه مثل شريعتي دين را به ايدئولوژي و ابزاري براي بسيج تودهها دنبال كند. اما اعضاي مشاركت براي ايام خاص، جشنها و اعياد مذهبي هميشه دنبال اين بودهاند كه جايي جمع شوند گرچه هدف سياسي ندارند بلكه بيشتر هدف علمي را دنبال ميكنند.»
ديدگاه كاركردگرايانه نسبت به دين را قبول نداريم
اين عضو شوراي مركزي جبههي مشاركت، ميافزايد:« دين علاوه بر معاد و آخرتگرايي در قانون اساسي هم هست و قوانين ما پشتوانهي ديني دارند. جامعهي ما ديني است و دين در همه جا حضور دارد و حزب هم يك كار سياسي در چارچوب همين قوانين و در همين جامعه است. ما كاركرد سياسي دين را قبول داريم، اما ديدگاه كاركردگرايانه نسبت به دين را قبول نداريم.»
حجاريان در ادامه بحث تشكيل حزب را انجام تكليف اجتماعي برميشمرده و ميگويد:« امام خميني فرمودند اگر انجام حدود متوقف باشد، تشكيل حكومت اسلامي به عنوان امر واجب است. به تمثيل ميگويم اگر نصيحت ائمهي مسلمين واجب است، اگر امر به معروف فردي فايده ندارد و فقط به وسيلهي حزب ميتوان اين كار را كرد تشكيل حزب نيز واجب است. امام از ايدئولوژي حرفي نميزدند، بلكه ميگفتند تكليف و وظيفه. حال اگر احزاب موجود كافي نبود شما وظيفه داريد وارد كار حزبي شويد و اگر نيامديد معاقبيد.»
مرزبندي با سكولاريسم
وي در ادامه گفتوگويش با ايسنا در پاسخ به اينكه آيا تفكر آنها مرزبندي با تعاريف سكولاريستي دارد؟ تصريح ميكند:« سكولاريسم دو معنا دارد؛ اول تمايز نهاد دين از نهاد حكومت و ديگري دنيايي شدن دين (ديدگاه كاركردگرايانه از دين) و اين به معناي عرفي شدن اعتقادات، اخلاقيات و شرايع است كه من با نوع دوم مرزبندي دارم اما نوع اول را قبول دارم.»
گسترش «مشاركت» در سراسر كشور
اين عضو شوراي مركزي جبههي مشاركت، در پاسخ به اينكه ميزان گسترش تشكيلاتي آنها با توجه به اينكه استراتژي آنها است، چقدر بوده است؟ تصريح ميكند:« گسترش كمي داشتهايم. بعضي جاها گروهها به شاخه تبديل شدند. بعضي از شاخهها به سازمان بدل ميشوند در بعضي جاها دفاتر شهرستان به شهر رفته و در مجموع گسترش كمي داشتهايم.»
وي با اشاره به اينكه دكتر معين كانديداي مورد حمايت جبههي مشاركت در انتخابات نهم رياست جمهوري، چهار ميليون راي آورده است، اظهار ميكند:« اين آرا مربوط به نخبگان جامعه و طبقه متوسط جديد بود. عدهاي هم تحريم كردند كه به دليل ياسي بود كه در اثر ردصلاحيتهاي گسترده در دور هفتم مجلس شوراي اسلامي انجام شد.»
اصلاحات به معناي سابقش مرد
حجاريان درتبيين منظور خود از فرصت سوزي اصلاح طلبان عنوان ميكند:« من يك بار گفتم كه «اصلاحات مرد، زنده باد اصلاحات» هنوز هم معتقدم كه اصلاحات به معناي سابقش مرده و رويكرد جديدي لازم داريم و بايد اصلاحات نوي خلق كرد.»
اين فعال سياسي ادامه ميدهد:« رويكرد جديد را من تعيين نميكنم . بايد خرد جمعي اصلاحطلبان اين رويكرد جديد را تعيين كند.»
وي در پاسخ به اينكه جامعه يا نخبگان بايد اين رويكرد را تعيين كنند؟ ميافزايد:« جامعه غيرسياسي شده است و نخبگان بايد اين رويكرد را تعيين كنند. بايد خرد جمعي نخبگان برنامهريزيهاي داشته باشند كه براي همه اقشار جامعه از جمله روستاييان و كشاورزان هم حرف داشته باشد.»
وي تاكيد ميكند:« اصلاحات به تئوري نياز دارد و تئوريپردازي در اتاق فكر و بين خواص انجام ميشود.»
مخالفت با پوپوليسم
اين عضو شوراي مركزي جبههي مشاركت، با بيان اينكه با پوپوليسم و تئوريهاي پوپوليستي موافق نيست، اظهار ميدارد: ممكن است با شعارهاي پوپوليستي بتوان راي آورد اما بعد از اينكه راي آورديد مطالبات زيادي بر شما سرريز ميشود. همين مطالبات گوناگون و متناقض بود كه خاتمي را زمين زد.»
وي افزود:« پوپوليسم با دموكراسي متفاوت است. گمان نكنيد چون هر دو «مردم» دارند معنايشان يكي است. وقتي كه راهپيمايي يا نمازجمعه برگزار ميشود توده مردم ميآيند ولي دموكراسي زماني تحقق مييابد كه رقابت بين احزاب سياسي بر اساس برنامهها صورت ميگيرد.»
وي در ادامه با اعتقاد به اينكه در انتخابات نهم رياستجمهوري آراي مردم بين سه گرايش انباشت سرمايه كه هاشمي آن را نمايندگي ميكند، عدالت توزيعي كه احمدينژاد و آزادي مدني كه معين آن را نمايندگي ميكرد پخش شد، اظهار ميكند:« كسي كه همه مطالبات را با هم مطرح ميكند آدم شارلاتاني است و پوپوليسم نوعي شارلانيسم سياسي است و به دليل اينكه جامعهي مدني در كشور ما قوي نيست، برخي شعارهاي سياسي ميآيند و راي هم ميگيرند. در انتخابات رياست جمهوري ما تلاشمان اين بود كه پوپوليستي راي نياوريم؛ دكتر معين هم ميتوانست شعارهاي پوپوليستي بدهد اما اين كار را نكرد. راي نياوريم بهتر از اين است كه راي پوپوليستي بياوريم.»
حجاريان در پاسخ به اين سوال كه با توجه به اذعانش دربارهي قوي نبودن جامعهي مدني در كشور ما و درعين حال پرهيز آنها از روشهاي پوپوليستي و صرفا تعامل با نخبگان آيا به هيچ پيروزي در انتخاباتهاي آتي چشم ندارند؟ ميگويد:« نخبگان بر دانشجوها موثرند و دانشجوها بر مردم عادي. در انتخاباتهاي قبل هر جا كه دانشجويي در يك روستا حضور داشت براي خاتمي راي جمع كرد. در اين انتخابات هم هر جا كه پايگاه بسيج وجود داشت رقيب ما راي آورد. در واقع بايد بگويم دانشجويان واسطه نخبگان و مردم هستند،اما در اين دوره دانشجويان مايوس بودند و تحريم كردند.»
لزوم جوانگرايي جنبش دانشجويي
وي در ادامهي اين گفتوگو جنبش دانشجويي را به داشتن تئوري براي حفظ جنبش بودن خود توصيه ميكند و يادآورميشود: «هميشه بر ضرورت داشتن تئوري تاكيد ميكردم چون بدون تئوري جنبش معنايي ندارد و خوابيده است. به گفتهي جامعهشناسان هم لازمهي جنبش و پيوند هاي آن تئوري است و بدون اين پيوند نميتوان جنبش را زنده نگه داشت.»
حجاريان ادامه ميدهد:« تاكنون پنج مقاله دربارهي تئوري جنبش دانشجويي نوشتهام كه شايد بتوان اين مقالهها را يك كتاب كرد اما اينها كافي نيست. جنبش دانشجويي به مرور به دنبال مسائل داخلي خودش رفت و طيف شيراز و علامه تشكيل شد و با زياد شدن اختلافها ديگر فرصت پيوند با تئوري را نداشتند.»
وي با اعتقاد به اينكه نسل جنبش دانشجويي بايد جوان شود و قديميها بيتعارف كنار بروند، تصريح ميكند:« نسل گذشته و فعلي خاطراتي از اختلاف ها در ذهنشان رسوب كرده است، اما جوانترها خاطره ندارند و راحتتر با هم كار ميكنند. اين درخت بايد از پايين دوباره جوانه بزند و بالا بيايد، نسل قديم هم بايد خاطراتشان را تهيه كنند و به نسل جديد بدهند تا در اين دامها نيفتند. خودشان هم به دنبال حزب بروند و يا در ادوار با هم كار كنند.»
اجماع دوباره اصلاحطلبان؟
اين عضو شوراي مركزي جبههي مشاركت، در ادامهي گفتوگويش با ايسنا دربارهي احتمال اجماع اصلاحطلبان در آينده، اظهار ميكند:« احتمال نزديك شدن بعضي از گروهها وجود دارد. مثلا بين مجمع روحانيون مبارز و جبههي مشاركت با آمدن آقاي موسوي خويينيها احتمال نزديكي بيشتر است.»
وي دربارهي احتمال تاثيرگذاري شخصيتهايي مثل خاتمي، كروبي، موسوي خويينيها و مهندس موسوي در اجماع اصلاحطلبان، تصريح ميكند:« اشخاص ديگر نميتوانند محور اجماع قرار بگيرند، زيرا عصر عصر سازمانهاست.»
advertisement@gooya.com |
|
جبهههاي گسترده اصلاحات
حجاريان همچنين ايجاد سياليت در سازمانها را محتمل دانست و ميگويد:« ايجاد سياليت در سازمانها به ويژه در زمان انتخابات امكانپذير است، ايرادي هم ندارد، اما با پوپوليسم مخالفم . راه ديگري براي جانشيني پوپوليسم پيشنهاد ميكنم و آن تشكيل جبهههاي گسترده است كه اين حرف به مذاق بعضيها بد آمد.»
حجاريان جبههي دموكراسي و حقوق بشر را داراي پتانسيل فراگيرشدن معرفي ميكند و ميگويد:« من صلح در مسائل بينالمللي را به دموكراسي و حقوق بشر در اين جبهه اضافه ميكنم و معتقدم كه همين سه مورد در شرايط فعلي براي ما كافي است. ما هنوز در مرحلهي تعيين استراتژي و اساسنامه حزب هستيم و با روشن شدن اين موارد ميزان فراگير بودن آن مشخص ميشود.»
وي در پاسخ به اين سوال كه چرا با اضافه كردن موارد ديگري به عنوان اين جبهه، امكان فراگيرترشدن آن را بيشتر نميكنند؟ اظهار ميكند:« زيادكردن موضوعات كار را سخت ميكند. در جبهه ملي فقط يك موضوع مطرح بود آن هم ملي شدن صنعت نفت بود.»
موضعگيري در مسايل سياست خارجي
اين عضو شوراي مركزي جبههي مشاركت، در ادامه در پاسخ به اين سوال كه چرا در مسايل سياست خارجي كمتر از جانب جبههي مشاركت موضعگيري صورت ميگيرد؟ اضافه ميكند:« ما در مسائل سياست خارجي اتفاقا بانك متخصصان داريم، در مسائل هستهاي افرادي با تحصيلات دكتراي هستهاي و در ساير مسائل سياست خارجي متخصصان زيادي داريم اما چون اين موضوعات موضوع ملي است در صورتي كه موضعگيري خاصي كنيم ممكن است با منافع ملي ما اصطكاك پيدا كند. اما مواضعي هم اتخاذ ميكنيم و وقت لازم داريم كه اطلاعاتمان كامل شود.»
سعيد حجاريان با وجود مشكلات جسماني بيش از 3 ساعت در خبرگزاري دانشجويان ايران با خبرنگار ايسنا گفتوگو كرد و از نزديك با نحوه فعاليت خبرنگاران آشنا شد.
او ايسنا را يك خبرگزاري جوان و رشيد توصيف كرد و خواست كه همه جاي اين جاي نديده را ببيند.
حجاريان با اشاره به رويكرد كلي رسانهها گفت:« رسانه اول بايد اعتماد ديگران را به خود جلب كند بعد بتواند اعتماد به اخبارش را به دست بياورد. هماكنون چون مردم به تلويزيون چندان اعتمادي ندارند، به اخبارش هم اعتماد نميكنند. در گذر ايام ايسنا توانست اعتماد را به خود جلب كند. اعتماد را در سر لوحه تابلوهايتان بنويسيد؛ اين مهمترين سرمايه شما است.»
خبرنگارايسنا: مريم آريايي
سردبير:خشنديش