سحابي: نه حمايت از نظام حاكم و نه شورش عليه آن به خودي خود حق نيست؛ نحوه تعامل با حكومت امري اجتماعي ست كه براساس تجربه مشخص مي‌‏شود، ايلنا

تهران- خبرگزاري كار ايران

يك فعال ملي مذهبي گفت: درتفكر شيعي، تنها كساني حق حكومت بر يك سرزمين را دارند كه توسط مردم آن سرزمين پذيرفته شده باشند.

به گزارش خبرنگار "ايلنا"، عزت الله سحابي در نشستي كه تحت عنوان "مديريت حركت عاشورا" توسط انجمن اسلامي دانشجويان دانشگاه صنعتي شريف برگزار شد، گفت: در دين اسلام و تفكر شيعه، حكومت امري بيعتي است بنابراين حاكمان بايد مورد پذيرش و بيعت مردم قرار بگيرند.
مديرمسوول ماهنامه توقيف شده ايران فردا در تشريح حركت امام حسين (ع) به گفته مسلم بن عقيل، فرستاده سيد‌‏الشهدا(ع) به كوفه اشاره كرد كه در بيان علت سفرش خطاب به حاكمان كوفه گفت؛ شما بين مردم حكومت مي‌‏كنيد، بدون انكه آنها رضايت داشته باشند.
سحابي اين جمله را هدف حركت امام حسين(ع) دانست و گفت: يكي از اهداف حركت سيدالشهدا براندازي حكومتي است كه بدون رضايت مردم صورت مي‌‏گيرد.
اين فعال ملي مذهبي با طرح اين پرسش كه آيا امام حسين(ع) مي‌‏دانست كجا مي‌‏رود و براي چه مي‌‏رود، مطالعه نهضت‌‏ها، جنبش‌‏ها و انقلاب‌‏هايي را كه در دو قرن اخير اتفاق افتاده است، نشان‌‏دهنده هدف حركت امام حسين(ع) دانست و درتوضيح اين هدف گفت: هدف امام حسين(ع) انقلاب بود.
وي افزود: امام حسين(ع) زماني كه مي‌‏خواهد از مدينه به سمت كوفه حركت كند، در وصيتي به برادرش مي‌‏گويد؛ من نه از سر جاه‌‏طلبي و نه از سر فساد و نه براي اينكه بخواهم به كسي تعدي كنم، قيام نمي‌‏كنم، بلكه من براي اصلاح در امت جدم قيام مي‌‏كنم و چيزي نمي‌‏خواهم جز اينكه امر به معروف و نهي از منكر كنم.
سحابي رفتار و نحوه تعامل امام حسين(ع) با قبايل اطراف كوفه در طي سفرش به اين شهر را، نشان‌‏دهنده عقلانيت و آگاهي سيدالشهدا در پيگيري هدف و استراتژي حركتش كه برگزاري قيام و انقلاب بود، عنوان كرد.
وي با بيان اينكه رهبري و مديريت حركت عاشورا از سوي امام حسين(ع) مديريتي عقلايي و باتدبير بود و نه بر پايه احساسات شهادت‌‏‏طلبانه و حتي ايمان مذهبي خاص، تصريح كرد: امام حسين(ع) در پي از بين بردن طومار يك سلسله و رژيم بود و نمي‌‏خواست مثل برادرش شهيد شود؛ او در پي نتيجه گرفتن از حركتش بود.
سحابي با اشاره به قيام مختار ثقفي، سه ماه پس از حادثه عاشورا، اين قيام را متأثر از آگاهي امام حسين(ع) در نحوه مديريت حركت عاشورا و انتشار اخبار اين حادثه به منظور گسترش حركت قيام و انقلاب دانست كه سبب براندازي حكومت كوفه شد.
اين فعال ملي مذهبي با تأكيد بر عبرت گرفتن از قيام عاشورا، تاثير نهضت كربلا درجريان حركت‌‏هاي آزادي‌‏خواهانه يك صد ساله اخير از جمله انقلاب مشروطه، نهضت ملي و انقلاب اسلامي 57 ايرا ن، آشكار دانست.
وي تصريح كرد: ملت ايران بايد از اين حركت درس بگيرد و در حركت‌‏هاي اصلاحي و اعتراض‌‏ها مانند امام حسين(ع) عقلايي، مدبرانه و مديرانه عمل كند و نه احساساتي.
عزت‌‏الله سحابي در ادامه اين نشست در پاسخ به پرسش يكي از دانشجويان مبني بر اينكه از آنجاكه امام حسين (ع) را به اتهام خارج شدن از حكومت اسلامي، كشته شد، آيا در دين اسلام چنين حكمي در مورد افرادي كه از حكومت اسلامي خروج مي‌‏كنند، وجود دارد؟ اظهار داشت: امام حسين(ع) تا زماني كه معاويه حاكم بود، از حكومت خروج نكرد چراكه امام حسن(ع) براساس شرط‌‏هايي حكومت معاويه را پذيرفته بود.
وي افزود: امام حسين(ع) در 10 سالي كه در زمان حاكميت معاويه رهبري مسلمانان را برعهده داشت، طي مكاتباتي به افشاي اقدامات معاويه پرداخت، اما پس از طي مراحلي از حاكميت خروج كرد چون حكومت موجود، ظالم و فاسد بود و حقوق مردم را ضايع مي‌‏كرد كه اين امر مشروعيت نظام را سلب مي‌‏كند، بنابراين خروج امام حسين(ع) از نظام اسلامي امر مذمومي نبود.
مديرمسوول ماهنامه ايران فردا با بيان اينكه نه حمايت از نظام حاكم و نه شورش عليه آن، به خودي خود، حق نيست، اظهار داشت: بايد ديد كه آيا نظام حاكم در جهت مصالح و منافع مردم سرزمين خدمت مي‌‏كند يا نه؟ آيا اگر خدمت نمي‌‏كند، تذكرات موثر و حكومت اصلاح‌‏پذير است يا نه؟ چرا كه نحوه تعامل با حكومت امري اجتماعي است كه براساس تجربه مشخص مي‌‏شود.
وي گفت : در حال حاضر ما با حكومت برخورد مي‌‏كنيم، اعتراض‌‏هاي خود را بيان مي‌‏كنيم، اگر ديديم كه موثر نيست، انتقادهاي خود را آشكارتر بيان مي‌‏كنيم كه اين امر هنوز با براندازي و قيام فاصله دارد.
سحابي افزود: براندازي زماني انجام مي‌‏شود كه بدانيم نتايج بهتري در پي خواهد داشت اما در غير اين صورت بايد صبر كرد كه چنين صبري، به دليل آنكه در راستاي منافع مردم صورت مي‌‏گيرد، حتي سخت‌‏تر از انجام كارهاي شهادت‌‏طلبانه است.
عزت الله سحابي در پاسخ به سوالي در مورد ساختار قانون اساسي ايران اظهار داشت: قانون اساسي احتياج به اصلاحات دارد اما نه به اين معنا كه مجموعه آن، قابل پذيرش نباشد.
وي با بيان اينكه ما به كل قانون اساسي ملتزم هستيم، گفت: در اين قانون اصولي وجود دارد كه به تنهايي استبدادي است و با توحيد اسلام مغاير است اما اين اصول را اگر در كنار اصول ديگري از جمله منع هرگونه استبداد و استثمار و همين طور اصول مربوط به حقوق ملت در نظر بگيريم، مقيد مي‌‏شوند.
اين فعال ملي- مذهبي با تصريح بر اينكه قانون اساسي ميثاقي بين مردم و حاكميت است و اگر يكي از طرف‌‏هاي اين ميثاق از تعهد خود تخطي كند، قانون را مخدوش كرده است، ادامه داد: ما اين قانون را مي‌‏پذيريم چرا كه "دولت بد" بهتر از "نبودن دولت" است؛ در بي‌‏دولتي، رفاه، توسعه و امنيتي براي مردم وجود ندارد اما در دولت به طور نسبي اقداماتي انجام مي‌‏شود .

وي افزود: بخشي از اين قانون اساسي كه در مورد حقوق ملت است، تحقق نيافته و ما نسبت به آن اعتراض داريم اما اين اعتراض تا جايي كه به بي‌‏دولتي منجرنشود انجام خواهدگرفت.
سحابي خاطر نشان كرد: ما بايد شرايط جهاني را در نظر بگيريم و ما طوري عمل نكنيم كه به حاكميت آمريكا در ايران بينجامد.