وزير امور خارجه آمريكا در پاسخ به پرسشي در رابطه با احتمال سفر خود به «تهران» و «پيونگيانگ» در چهار سال آينده گفت: خواهيم ديد در تهران و پيونگيانگ، چه فرصتهايي در دسترس خواهد بود.
«كاندوليزا رايس» در پاسخ به پرسشهاي پياپي خبرنگاران درباره تمايل كاخ سفيد به براندازي جمهوري اسلامي و تغيير رژيم تهران، از ارائه پاسخ خودداري نمود و با اعلام اينكه ايالات متحده درصدد تغيير رفتار ايران است، به صورت تلويحي، تلاش آمريكا براي براندازي جمهوري اسلامي را تكذيب كرد.
متن كامل اظهارات «رايس» درباره ايران به نقل از سايت وزارت امور خارجه آمريكا در ادامه ميآيد:
خبرنگار: پيام بوش درباره ايران ممکن است به نظر بعضيها گيجکننده باشد. شايد شما بتوانيد توضيح دهيد، منظور وي از دست دراز کردن به سوي ايرانيان جواني که گرسنه آزادي هستند، چيست؟ همچنين هنگامي که درباره ايران به عنوان يک تهديد تروريستي صحبت ميکند در زمينه اختيار انتخاب خود درباره ايران چه فکري دارد؟ اين مخلوط اصطلاحي «هويج و چماق» به چه صورت است و شما اين موضوع را که اروپاييها فکر ميکنند ما به اندازه کافي درباره ايران مثبت نبودهايم چگونه توضيح ميدهيد؟
رايس: پيام رئيسجمهور با پيامي که در مراسم تحليف خود بيان کرد و بارها آن را تکرار کرده است فرقي نداشت و آن اين است که ايالات متحده آمريکا بايد در کنار مردمي باشد که در تلاش براي به دست آوردن آزادي و رهايي خود هستند. اين در عين حال اولين پيام رئيسجمهور به مردم ايران نيست. اگر به گذشته بازگرديد، مشاهده ميکنيد که بوش چندين بار درباره اهميت مردم ايران که آمال آنها تحت سرکوبي عدهاي غيرمنتخب است و اينکه ميبايست به اين آمال و آرزوها پاسخ داد، صحبت کرده است.
در زمينه بدرفتاري ايران از نظر سياست بينالمللي، مثالهاي بسياري درباره آن وجود دارد و مسلما ما راههاي مختلفي را دنبال ميکنيم. از نظر حمايت ايران از تروريسم، من عميقا اميدوارم کساني که خواهان صلح در خاورميانه هستند و صلح بين اسرائيل و فلسطين را ميخواهند، تشخيص دهند که ايرانيها يکي از حاميان پروپا قرص واگرايان اين روند هستند، چه کمک به حزبالله چه به واگرايان فلسطين باشد. شما نميتوانيد هر دو چيز را داشته باشيد. نميتوانيد بگوييد خواهان صلح بين اسرائيل و فلسطينيها هستيد و هر کاري در توان داريد براي ناتوان کردن واگرايان فلسطيني و حزبالله انجام ندهيد. و اين پيامي است که تصور ميکنم ميخواهيم با اروپاييها دربارهاش صحبت کنيم.
ايرانيها نيز همچنين، به فعاليتهايي مشغولاند که از پوشش «NPT» براي به دست آوردن نيروي هستهاي غيرنظامي براي مخفي کردن فعاليتهايي که از نظر ما ميتواند به سلاح هستهاي منجر شود، استفاده ميکنند و ما از جبهههاي متعددي با اين مشکل برخورد ميکنيم. اول از همه، در يک همراهي روزافرون درباره هرگونه همکاري با ايران، مانند همکاري که روسها در بوشهر انجام ميدهند، بايد حفاظتهاي خاصي را به اجرا گذاشت و بنابراين ما از مذاکرات با روسها درباره پس گرفتن سوخت و لزوم اينکه ايرانيها پروتکل الحاقي را امضا کنند راضي هستيم. منع گسترش بدون ريسک نيست اما کمک ميکند.
البته آژانس بينالمللي انرژي اتمي، در تلاش اعمال روشهايي جهت تاييد و بازرسي بسيار فعال بوده است و البته فعاليتهاي سه کشور اتحاديه اروپا براي قانع کردن ايران براي رعايت تعهدات بينالمللي خود، و مسلما از هر اقدامي که کمک کند ايرانيها به تعهدات خود عمل کنند استقبال ميشود.
خبرنگار: سفير جديد اتحاديه اروپا در واشنگتن چند روز پيش سر ناهار به بعضي از ما گفت، چيزي که واقعا علاقه دارند ببينند، اعتماد بيشتري به جديت اروپاييها در مورد ايران است و اينکه به تلاش در تمام کردن قضيه تعهد دارند. آيا هيچ مذاکرهاي در اين مورد در سفر خود خواهيد داشت؟ و آيا تصور ميکنيد حتي امکان ارسال پيامي از در عقب براي ايران هست که بدانند ما در مورد نتيجه اين مذاکرات جدي هستيم؟
رايس: من گمان نميکنم ايرانيها احتياج به پيامي داشته باشند که بدانند ما در مورد مشکل هستهاي جدي هستيم و در مورد هر اقدامي که هر کسي بتواند در برخورد با مشکل هستهاي انجام دهد و آنها را راضي کند تعهدات بينالمللي خود را اجرا کنند. آنچه ما، اروپاييها، روسها، و آژانس بينالمللي انرژي اتمي به آن نياز داريم وحدت پيام به ايرانيها و وحدت هدف در مورد ايران است، که قاطعانه به آنها بفهمانيم نميتوانند از مزاياي عضويت در پيمان منع گسترش سلاحهاي هستهاي استفاده کنند بدون آنکه مقررات آن را بطور کامل رعايت نمايند. ايرانيها هيچ نشان واقعي از اينکه آماده رعايت اين مقررات هستند از خود نشان ندادهاند. آنها هر وقت که بتوانند به بازي ادامه ميدهند. اما مجددا، ما از تلاشها قدرداني ميکنيم و از نزديک با اروپاييها همکاري و هماهنگي داريم و انتظار دارم مذاکرات بيشتري در زمينه ارسال پيامي بسيار واضح به ايران و وحدت هدف در برخورد با ايرانيها طي سفر خود داشته باشم.
خبرنگار: در اروپا زمزمههايي شنيده شده است که مذاکرات سه کشور اتحاديه اروپا به جايي نخواهد رسيد مگر اينکه ايالات متحده بيشتر و مستقيما وارد و داخل جريان شود. شما چه جوابي به اين سخن داريد و آيا در مقطعي، ايالات متحده مستقيما وارد جريان خواهد شد؟
رايس: ايرانيها آنچه را که بايد ميدانند. نبود دخالت کسي نيست که جلوي ايرانيها را از دانستن آنچه بايد بدانند گرفته است. آنها بايد تعهدات خود را رعايت کنند، بايد با بازرسيهاي جهت تاييد موافقت کنند، بايد دست از تلاش در پنهان کردن فعاليتهايي تحت پوشش انرژي هستهاي غيرنظامي بردارند. و اين پيام بسيار روشني است و ميدانيد، مدتي است که ايران به اين کارادامه ميدهد، و تنها لازم است آنچه از آنها خواسته شده انجام دهند.
خبرنگار: سياست ايالات متحده درباره ايران از 12 جولاي سه سال پيش تاکنون به صورت يک جمله از سوي کاخ سفيد بيان شده است. آيا اين دولت قصد دارد سياست محکمتري صادر کند و با ايرانيها جديتر رفتار کند؟ و آيا از تغيير رژيم فعالانه حمايت خواهد کرد؟
رايس: تصور ميکنم سياست نسبت به ايران بايد بسيار واضح باشد. اين سياست اين است که ايالات متحده در صحنههاي مختلف و با شرکاي گوناگوني سعي در اين دارد که به تاثير رفتار ايران در ايجاد بي ثباتي، رفتار ايران نسبت تروريسم، رفتار ايران در زمينه تسليحات هستهاي و برنامه انرژي هستهاي غيرنظامي، رفتار ايران در برخورد با عراق از طرق غيرشفاف، برخورد کند و بنابراين سياست اين است که براي ايران کاملا روشن شود اين رفتار پذيرفتني نيست و با ديگران در برخورد با آنها همکاري شود.
حال، در مورد رژيم ايران، تصور نميکنم کسي فکر کند ملاهاي غيرمنتخبي که آن رژيم را اداره ميکنند، چه براي مردم ايران يا براي منطقه خوب باشند. منطقه در مسيري کاملا متفاوت حرکت ميکند و رئيسجمهور شب گذشته مجددا اظهار کرد که اصولا مردم ايران، لياقتشان بيشتر از اين است. گمان ميکنم متحدان اروپايي ما موافقند که رفتار رژيم ايران در قبال حقوق بشر و رفتارش در قبال مردم خود نفرت انگيز است.
خبرنگار: اين به سؤال من جواب نميدهد.
رايس: سؤال شما چه بود؟
خبرنگار: سؤال من اين بود: آيا ايالات متحده تغيير رژيم در ايران را ميخواهد؟
رايس: ما در روندي با ديگران هستيم که هدف آن اين است که براي ايران روشن کند رفتار آنها، در داخل و خارج از کشور، با جهت و خواستههاي جامعه بين المللي مطابقت ندارد.
خبرنگار: آيا مايليد طي دوره خدمت خود، از تهران و پيونگيانگ ديدار کنيد؟
رايس: خواهيم ديد در تهران و پيونگيانگ چه فرصتهايي در دسترس خواهد بود.
خبرنگار: مجددا ميپرسم، از تغيير رژيم در ايران حمايت خواهيد کرد؟
رايس: آنچه ما از آن حمايت ميکنيم اين است که مردم ايران بايد فرصت تصميم درباره آينده خود را داشته باشند، در حال حاضر تحت اين رژيم هيچ فرصتي براي تصميم درباره آينده خود ندارند. آنها نبايد با فلسطينيها يا عراقيها يا افغانها يا مردم سراسر دنيا، يا اوکراين، که آينده خود را تعيين ميکنند تفاوتي داشته باشند. اين اساس شأن بشري است که مردم بايد فرصت تغيير ... تغيير آينده خود را داشته باشند. اين حرف آخر است.