 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
ملزومات حقوق بشر در هيچ جاي دنيا به طور كامل عمل نمي‌شود
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس فقه و حقوق - حقوق سياسي
رهامي، حقوقدان و استاد دانشگاه يادآور شد: جامعه‌ي ما به تدريج در حال آشنايي با مباني حقوق بشر است.
محسن رهامي در گفت‌وگو با خبرنگار حقوقي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) درباره‌ي وضعيت پيشرفت حقوق بشر در ايران، گفت: حقوق بشر در ايران در حال طي مراحل اوليه است يعني جامعه‌ي ما به تدريج در حال آشنايي با مفاهيم حقوق بشر است، گرچه ما به طور مبنايي به كنوانسيون‌هاي حقوق بشر هم پيوسته‌ايم اما هنوز به مراحل پيشرفته آن دست نيافته‌ايم.
وي ادامه داد: بسياري از كنوانسيون‌هاي مربوط به حقوق بشر كه به ايران وارد و به پارلمان براي تصويب مي‌رود، در مجلس ششم مطرح شد و كنوانسيون‌هايي كه دنيا به راحتي آنها را مي‌پذيرد در مواردي با نظريات مخالف شوراي نگهبان مواجه شد و اين نشاندهنده‌ي اين است كه در پذيرش نظام‌هاي مربوط به حقوق بشر پيشرفت چنداني نداشته‌ايم.
رهامي درباره‌ي رفتار دوگانه‌ي غرب در ارتباط با حقوق بشر تصريح كرد: در هيچ جاي دنيا به طور كامل به ملزومات حقوق بشر و آنچه كه در كنوانسيون‌هاي بين‌المللي از طرف دولت‌ها پذيرفته شده عمل نمي‌شود؛ در اروپا نيز به طور نسبي اين مفاهيم و مقولات عمل مي‌شود و در واقع به اتباع خود به دقت توجه دارند كه بسياري از مباني حقوق بشر در مورد آنها اعمال شود اما در ارتباط با اتباع كشورهاي ديگر و يا كساني كه هم كيش آنها نيستند، حساسيتي وجود ندارد؛ مثلا نحوه‌ي برخورد با زنان مسلمان در غرب در ارتباط با پوشش مشخص است كه با مقاومت دولت مواجه مي‌شوند و اين حق كه جزو ابتدايي‌ترين حق اوست به او داده نمي‌شود و اين موضوع به يك مساله‌ي بزرگ سياسي تبديل مي‌شود.
اين حقوقدان درباره‌ي وضعيت حقوق بشر در ايران گفت: هم فرهنگ‌سازي و هم ضعف قانوني، مشكل حقوق بشر در ايران است ولي بخش عمده‌ي آن به دليل برداشت‌هايي است كه از حقوق اسلام مي‌شود يعني در برخي مواقع ديدگاه‌هايي كه بعضي از فقها در مورد مباني حقوق بشر دارند با برداشت‌هايي كه از مباني اسلام دارند، در نوع قرائت و رويكرد به اسلام متفاوت و حتي در مواردي در تعارض است؛ گرچه به طور اصولي تعارضي با اسلام ندارد و مباني حقوق بشر عقلاني است و احكام ديني با مباني عقلاني تعارض غير قابل حل ندارد.
وي در ارتباط با فرهنگ‌سازي نيز اظهار داشت: اين مساله بايد به تدريج حل شود؛ برگزاري كنفرانس‌ها، تجزيه و تحليل تئوريك اين موضوع تا جامعه به تدريج به اين نقطه برسد كه حقوق بشر حداقل‌هاي اوليه‌اي است كه همه‌ي ابناء بشر از مسلمان و غير مسلمان و يا هر مليتي به عنوان يك انسان، بايد از اين حداقل‌ها استفاده كرده و برخوردار باشند و چنانچه اين موضوع را بپذيريم موضوع حقوق بشر تغيير مي‌كند.
رهامي در ادامه توضيح داد: طي سال‌هاي اخير به‌ويژه بعد از انقلاب كه از قانونگذاري جمهوري اسلامي مي‌گذرد به مباني حقوق بشري نزديك شده‌ايم اما هنوز مشكلات جدي بر سر راه پياده شدن قوانين حقوق بشر داريم.
وي ابراز داشت كه زير پا گذاشتن برخي اصول و مباني از جمله حق استفاده از وكيل و نيز حق استفاده از سكوت در مراحل اوليه‌ي بازپرسي و منع شكنجه و يا استفاده از دادگاه‌هاي ويژه در جرايم سياسي و مطبوعاتي، به نوعي حداقل‌هاي حقوق بشري را با چالش‌هاي جدي مواجه مي‌كند.
اين حقوقدان افزود: موضوع حقوق بشر در ايران به فاصله‌ي ما با كشورهاي پيشرفته در مسايل اجتماعي برمي‌گردد، شايد بسياري از مسايلي كه در دهه‌هاي قبل براي اين كشورها كاملا حل شده بود، هنوز براي ما مطرح نشده است؛ در اين راه به بحث و گفتمان جدي بين صاحب‌نظران و متشرعين احتياج داريم.
رهامي معتقد است كه اگر رويكرد خود به شرع را اصلاح كرده و آن را به روز كنيم و از آن به عنوان برنامه‌اي براي زندگي بهتر انسان برداشت كنيم نه به عنوان دستوراتي كه براي ممنوعيت و محصوريت آمده، بسياري از برخوردهاي ما با حقوق بشر حل خواهد شد.
