انقلابی ديگر در عرصه تلفن همراه، حمله آيفون جديد، دنيای اقتصاد

سونيتا سرابپور

در حال حاضر بازار رقابت انواع گوشي تلفن همراه داغ است و هر روز شاهد ظهور گوشي‌هايي با مدل‌هاي جديد هستيم، گوشي‌هايي كه به خاطر تنوع در قابليت‌هاي خود بازار اين محصولات را هر روز بيش از پيش متحول مي‌كنند.

البته در اين بين بازار گوشي موفق‌تر خواهد بود كه داشتن ويژگي‌ خاص آن را از ديگر محصولات بازار متمايز كند. يكي از گوشي‌هايي كه در 2 سال گذشته بازار گوشي‌هاي تلفن همراه را با تغيير و تحولات عظيمي روبه‌رو كرده است، گوشي شركت Apple با نام تجاري iPhone است. گوشي كه به خاطر قابليت‌هاي منحصر به فرد آن كاربران سرتاسر جهان حاضر هستند، براي خريد آن ساعت‌ها و حتي روزها در صف طويلي به انتظار بنشيند تا اولين نفري باشند كه اين گوشي را خريده و از آن استفاده مي‌كنند كه مجموع اين عوامل iphone را از ديگر رقباي حاضر در بازار متمايز مي‌سازد.

بازتاب‌هاي بين‌المللي
11جولاي 2008 برابر با 22تير ماه روز عرضه سري جديد iphone به طور مستقيم در 22كشور جهان بود. بر اساس تبليغ‌هاي فراواني كه از سوي iphone سري اول با عنوان «Hello» در رسانه‌ها و رويدادهاي مهم مانند مراسم اسكار پخش شده بود انتظار مي‌رفت كه عرضه iphone جديد با عنوان 3G نيز با استقبال پرشوري از طرف كاربران روبه‌رو شود. بر اساس اخبار منتشر شده، iphone 3G براي اولين بار در نيوزلند عرضه شد كه اين نخستين باري است كه عرضه يك تكنولوژي جديد از كشورهاي آسيايي شروع مي‌شود. صدها نفر در زمان عرضه اين گوشي در 3شهر اصلي نيوزلند در حالي كه خوراكي‌هايي نيز در دست داشتند از ساعت قبل از عرضه iphone3G پشت در فروشگاه‌هاي Vodafone اين شهر صف كشيده بودند. سخنگوي شركت Vodafone در مورد سيل عظيمي از طرفداران اين گوشي گفته است كه در ساعات اوليه صبح كه گوشي iphone عرضه شد بيش از 400گوشي به كاربران فروخته شده كه اين ركورد خوبي براي فروش يك گوشي به حساب مي‌آيد.

تحليل‌گران بازار پيش‌بيني مي‌كنند كه تا آخر سال ميلادي بيش از 10ميليون گوشي جديد شركت Apple فروخته خواهد شد و اين در حالي است كه كارشناسان اين شركت قبل از عرضه iphone3G اين پيش‌بيني را كرده بودند. يكي از خريداران iphone جديد در مورد اين گوشي به خبرنگاران گفته است كه استيوجابز خوب مي‌داند كه مردم چه مي‌خواهند و اين دليل استقبال مردم از اين گوشي است.
در هنگ‌كنگ و لندن نيز قبل از عرضه عمومي iphone3G بيش از ده‌ها سايت فروشگاه آنلاين اين محصول را عرضه مي‌كردند. در توكيو مردم مقابل فروشگاه‌هاي عرضه iphone صف كشيده و دست به اعتراض براي تاخير در ارائه iphone جديد زده بودند تا جايي كه اين اعتراض‌ها پاي پليس محلي را نيز به مكان‌هاي فروش اين محصول كشانده بود. با اين‌حال فروش iphone3G از 7 صبح در اين شهر آغاز شد، در حالي كه در ساير كشورها فروش اين گوشي از حوالي بعداز ظهر آغاز شده بود.

در كشورهاي ديگر از جمله آمريكا نيز اين شوق و استقبال ديده مي‌شد. در سانفرانسيسكو مردم به همراه صندلي و متكاي خود از 3 روز قبل از عرضه اين محصول، جلوي فروشگاه‌هاي فروش iphone جديد جمع شده بودند و ازدحام زيادي در مكان‌هاي فروش iphone3G ديده مي‌شد تا جايي كه در اين ازدحام‌ها عده‌اي از خريداران دچار صدماتي چون شكستگي دست و پا شده بودند. اما بالاخره بعد از ساعت‌ها انتظار و بعد از اينكه پرده سياه فروشگاه فروش iphone3G در سانفرانسيسكو كنار رفت و زمان عرضه آغاز شد، 20 نفر اول صف به نوبت براي خريد iphone جديد وارد فروشگاه‌ها مي‌شدند. چهره اين افراد بسيار ديدني بود. اكثر اين خريداران در هنگام وارد شدن به فروشگاه به خاطر صبر كردن در صف طولاني انتظار چهره‌اي درهم و عصباني داشتند، اما زمان خارج شدن از فروشگاه و خريد iphone جديد كاملا تغيير چهره داده بودند و چهره آنها بسيار خوشحال و خندان بود.گفتني است در اين شهر براي مشغول كردن خريداران بساط سرگرمي نيز به پا بوده است؛ چرا كه مقابل در فروشگاه‌ها و جلوي بيلبوردهاي بزرگ iphone 2 نوازنده ديده مي‌شدند كه در حال نواختن ساز بودند. همچنين همزمان با آغاز عرضه iphone3G كارمندان شركت Apple به مشتاقان خواب‌آلود اين محصول قهوه مجاني ارائه مي‌كردند. در بين ديگر كشورهاي اروپايي، آلمان هم از عرضه مستقيم اين محصول عقب نماند و iphone جديد به طور همزمان در 3 شهر مونيخ، هامبورگ وكلن، در فروشگاه T-mobile به خريداران مشتاق عرضه شد.

بازار داغ قفل‌شكسته‌ها
براساس آمارهاي به دست آمده در كشورهاي آسيايي حجم عظيمي از كاربران براي خريد اين گوشي ديده شده‌اند. در اين كشورها بازارهاي زيرزميني براي شكستن قفل iphone جديد بيش از گذشته رونق گرفته است. در حالي كه هكرها براي شكستن قفل نسخه گذشته اين گوشي دو ماه زمان صرف‌ كرده بودند، اما اين بار تنها يك روز پس از عرضه اين گوشي قفل نرم‌افزاري آن شكسته شده بود.
گفته مي‌شود خريد قانوني iphone باعث محدود شدن كاربران در استفاده از اپراتورهايي مي‌شود كه با شركت Apple شريك هستند، مثل اپراتور Softbank ژاپن كه اين امر هزينه زيادي را براي كاربران به همراه خواهد داشت.
به عنوان مثال در هنگ‌كنگ قيمت iphone ا8گيگابايتي 199دلار و قيمت iphone ا 16گيگابايتي 299دلار است. اين در حالي است كه اگر كاربران اين گوشي را بدون شكستن قفل تهيه كنند بايد براي اشتراك به اپراتورهاي مذكور علاوه بر پرداخت پول گوشي، مبلغي در حدود 375هزار دلار نيز بپردازند.

به دنبال اين روند در قسمت مركزي شهر پكن تبليغات بزرگ فروش iphone قفل شكسته يا آدرس فروشگاه‌هايي كه اين كار را انجام مي‌دهند به راحتي به چشم مي‌خورد. كه اين قانون‌شكني در ملا عام به اين دليل است كه اغلب كاربران ترجيح مي‌دهند پولي بابت اشتراك سالانه به اپراتور طرف قرارداد شركت Apple نپردازند.

اين روند تا جايي ادامه پيدا كرده است كه كار براني هم كه تا پيش از اين با پرداخت حق اشتراك به اپراتورها از اين گوشي استفاده مي‌كردند روي به iphoneهاي قفل شكسته بياورند.

بنابراظهارات كارشناسان بازار اغلب گوشي‌هاي iphone قفل شكسته از خود آمريكا يا هنگ‌كنگ وارد بازار مي‌شوند. وجود چنين شرايطي در حالي است كه نمايندگان شركت Apple و اپراتورهاي طرف قرارداد اين شركت در كشورهاي مختلف تاكنون واكنشي به اين امر انجام نداده‌اند و سعي كرده‌اند كه در مورد اين موضوع زياد اظهارنظر نكنند.

مشكلات موجود در 3G
در حالي كه خريداران مشتاق مقابل فروشگاه‌هاي فروش iphone جديد صف كشيده بودند تا در كوتاه‌ترين زمان ممكن گوشي فعال شده خود را در دست بگيرند. سخنگوي شركت At&t اعلام كرد به خاطر يك مشكل جهاني كه در سرورهاي itunes شركت Apple به وجود آمده است، گوشي‌هاي جديد نمي‌توانند به طور كامل در فروشگاه‌ها برنامه‌ريزي و فعال شوند و كاربران بايد در منزل و در هنگام اتصال گوشي به كامپيوتر شخصي خود آخرين مرحله كه روي گوشي انجام شده است را دوباره اجرا كنند.

يكي ديگر از مشكلات iphone3G سرويس ديتا جديد آن به اسم mobileme است كه براي ورود همزمان اطلاعات شخصي كاربران از اين گوشي به ساير دستگاه‌هاي ديجيتالي مانند mp3، كامپيوتر و... تعبيه شده است كه اين سرويس در حال حاضر درست عمل نكرده و ديتاي سرويس گوشي را دچار مشكل كرده است.
مسوولان شركت Apple اعلام كرده‌اند كه اين مشكلات را هر چه سريع‌تر برطرف خواهند كرد و كاربران نبايد نسبت به اين قضيه نگران باشند.

ويژگي‌هاي iphone نسل سوم
iphone3G آن طور كه پيش‌بيني مي‌شد تفاوت چنداني با نسل قبلي خود ندارد، چرا كه از لحاظ ساختاري و قابليت‌ها، گوشي جديد iphone تفاوت چنداني با مدل قبلي خود پيدا نكرده است.

از لحاظ ظاهري اندازه اين گوشي همچنان با مدل قبلي خود برابر است و تنها تفاوت ظاهري كاهش وزن 3G است. در واقع وزن iphone3G برابر 133 گرم است، اما وزن آيفون قبلي 135 گرم بود.از لحاظ رنگ‌بندي نيز مدل جديد iphone در دو تركيب سفيد و مشكي و مشكي خالص عرضه شده است كه رنگ مشكي براي گوشي‌هاي 8 و 16 گيگابايتي و رنگ سفيد و مشكي تنها براي گوشي‌هاي 16 گيگابايتي iphone3G طراحي شده است. در iphone نسخه دوم نرم‌افزاري به نام iphone تعبيه شده است كه اين نرم‌‌افزار علاوه بر iphone3G براي كاربران iphone اصلي و ipodtouch نيز قابل استفاده است. يكي از ويژگي‌هاي مهم iphone جديد مجهز بودن به تكنولوژي ارتباطي بي‌سيم پرسرعت 3G است، تكنولوژي كه كشور ما فاقد آن است. از ديگر ويژگي‌هاي اين iphone سازگاري با 16 زبان زنده دنيا، مجهز بودن به يك پورت USB نسخه 2 (كه قابليت شارژ هم‌زمان را هم دارد)، امكان پخش فايل‌هاي ويدئويي با فرمت MPG4، H.264، خروجي مستقيم براي اتصال به تلويزيون، مجهز بودن به اسپيكر داخلي، مجهز بودن به تكنولوژي سيستم موقعيت‌ياب GPS، اضافه شدن نرم‌افزاري به نام Microsoft Enchange (كه اين نرم‌افزار در مورد معاملات عرضي و بورسي كاربرد دارد) است. با تمامي اين امكانات، اما هنوز برخي از كمبودهاي مدل قبلي iphone همچنان در مدل فعلي ديده مي‌شود. به عنوان مثال در مدل اول iphone بسياري از كاربران از عدم استفاده از فن‌آوري بلوتوث براي انتقال فايل و ديتا بين ساير كاربران شكايت داشتند. فن‌آوري بلوتوث iphone نسخه شماره 2 اين فن‌آوري است، اما تنها قابل استفاده براي هندزفري است.
دوربين آيفون همچنان 2 مگاپيكسلي است و براساس قابليت‌هاي در نظر گرفته شده از سوي Apple اين دوربين همچنان توان فيلمبرداري را نداشته و صرفا براي عكاسي مناسب است. اين در حالي است كه برخي از برنامه‌نويسان براي مدل قبلي iphone برنامه‌هايي نوشته بودند كه با استفاده از آن كاربران مي‌توانستند با iphone فيلمبرداري هم كنند. پيش‌بيني مي‌شد كه Apple در عرضه مدل جديد اين مشكلات را رفع كند، اما آنچه در حال حاضر ديده مي‌شود اين است كه همچنان استفاده از اين قابليت‌ها براي كاربران iphone جديد وجود ندارد.
با اين حال به رغم آنكه از سوي بسياري از كاربران يكي از معايب iphone توان باتري آن عنوان شده بود اين بار Apple سعي كرده تا ميزان بهره‌وري باتري‌هاي اين گوشي را افزايش دهد. در مدل جديد، باتري گوشي در حالت آماده به كار بالاي 300ساعت و در حالت مكالمه بالاي 10ساعت استفاده مفيد را براي كاربران فراهم مي‌آورد. اين در حالي است كه در مدل گذشته اين گوشي در حالت آماده به كار 250 ساعت و مكالمه نيز تا 8ساعت پشتيباني مي‌شد. با تمام اين ويژگي‌ها و استقبال كاربران از نسخه جديد iphone بد نيست كه بدانيد در حالي عرضه iphone3G اتفاق افتاد كه سهام شركت Apple با سقوط 3/2درصدي يا 05/4دلار روز جمعه به 58/172دلار براي هر سهم رسيد كه اين كاهش به دليل ركود عمومي در بازار سهام آمريكا به وجود آمده است.

3G در بازار ايران
هم اكنون قيمت گوشي‌هاي iphone با ظرفيت 16گيگابايتي در ايران بالغ بر 700هزار تومان است، اما به گفته برخي از منابع بازاري اين گوشي‌ها تنها در برخي از شهرها قابل استفاده هستند. هنوز از عرضه نسل سوم گوشي‌هاي iphone در بازار ايران خبري منتشر نشده، اما آنچه مسلم است اين موضوع است كه حضور مدل جديد اين گوشي با توجه به آنكه از لحاظ قابليت‌هاي مورد توجه كاربران ايراني با مدل قبلي آن تفاوتي نداشته بازاري راكد را پيش روي فروشندگان در بازار داخلي فراهم خواهد كرد.